Opgave Leefbaarheid | Begrotingswijziging collegeakkoord

1.2 Missie

Inwoners, bedrijven en bezoekers van de gemeente Geertruidenberg verblijven in een prettige (woon)omgeving die veilig en goed bereikbaar is, met aandacht voor groen in de buurt. Een omgeving waarbij de, duurzame, toekomst centraal staat.
Geertruidenberg is een plek waar buurtgenoten elkaar kunnen ontmoeten, fijn met elkaar samenleven en zich op onderdelen inzetten voor de eigen wijk.

1.1 Inleiding

Onze inwoners moeten prettig en veilig kunnen werken en leven in deze gemeente. We vinden het belangrijk dat zij de kans hebben om zelf een bijdrage leveren aan hun woon- en werkomgeving. Zodat deze goed aansluit bij hun eigen wensen en behoeften. Dit vinden we ook belangrijk voor mensen die in onze gemeente werken of deelnemen aan het verenigingsleven.

1.3 Strategische doelen en maatschappelijke effecten

Strategische doelstellingen

Binnen de opgave Leefbaarheid zijn strategische doelstellingen geformuleerd die samen de volledige opgave omvatten:

1. Verbeteren sociale cohesie.
De sociale samenhang in de wijken wordt verbeterd.
2. Verhogen Inzet en eigenaarschap.
Inwoners, partners, organisaties en bedrijven denken mee over de woon- en werkomgeving en gaan op onderdelen zelf aan de slag met het oppakken van initiatieven en de uitvoering daarvan.
3. Afstemmen Fysieke aspecten.
Het beheren van de uitkomsten van het integraal programma openbare ruimte en daarmee de openbare ruimte duurzamer inrichten
4. Verhogen Veiligheid.
Het verhogen van het gevoel van veiligheid (subjectieve veiligheid) bij inwoners en het terugdringen van meetbare misdaadcijfers (objectieve veiligheid)
5. Verbeteren Bereikbaarheid.
Geertruidenberg is en blijft goed en veilig bereikbaar, we investeren continu in onze bereikbaarheid
6. Stimuleren Vergroening.
Geertruidenberg creëert een groene(re) klimaatadaptieve(re) leef-, werk- en verblijfsomgeving.

Door te werken aan de beoogde maatschappelijke effecten geven we de komende jaren invulling aan de door het college vastgestelde strategische doelen.

Wat willen we bereiken?

Verbeteren sociale cohesie

We zorgen ervoor dat iedereen fijn met elkaar kan samenleven in de wijken en dat de sociale samenhang wordt verbeterd.

Om de sociale samenhang in de verschillende wijken en buurten in onze gemeente te optimaliseren willen we de komende jaren de onderstaande maatschappelijke effecten realiseren:

• Het aantal buurtactiviteiten stijgt
• Het aantal burgerinitiatieven met een sociale component stijgt
• We zijn vanaf 2023 minimaal 1x in de 2 weken zichtbaar in de wijk (via bijvoorbeeld een wijktafel, een bezoek door de BOA of toezichthouder)
• Vanaf 2024 weten we welke behoeften er zijn voor sociale activiteiten in de wijk
• Mensen ervaren minder eenzaamheid

Verhogen Inzet en eigenaarschap

Inwoners, partners, organisaties en bedrijven denken mee over de woon- en werkomgeving en gaan op onderdelen zelf aan de slag met het oppakken van initiatieven en de uitvoering daarvan.

Op dit gebied willen we de komende jaren het onderstaande bereiken:
• Het onderhoud in de wijk door inwoners stijgt in 2025
• Inwoners werken vanaf 2023 mee aan oplossingen bij vragen/meldingen in de openbare ruimte en zorgen zelf voor draagvlak.
• Inwoners en bedrijven worden vanaf 2023 uitgenodigd om mee te praten over projecten en/of herinrichting
• Het aantal burgerinitiatieven is vanaf 2025 gestegen

Afstemmen fysieke aspecten

Het beheren van de uitkomsten van het integraal programma openbare ruimte en daarmee de openbare ruimte duurzamer inrichten.

Het programma Openbare Ruimte is in voorbereiding. In dit programma komen aspecten aan de orde zoals de inrichting en beheer van de groenvoorzieningen. In 2023 wordt dit programma ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd. Daarnaast willen we de komende jaren de volgende maatschappelijke effecten bereiken:

• In 2024 is er een afname van klachten in de openbare ruimte
• In 2024 is er een toename van meldingen en signalen over de openbare ruimte
• De kwaliteit van de openbare ruimte verbetert per jaar zichtbaar
• De waardering van de leefomgeving verbetert, mensen geven een hoger cijfer

Verhogen veiligheid

Het verhogen van het gevoel van veiligheid (subjectieve veiligheid) bij inwoners en het terugdringen van meetbare misdaadcijfers (objectieve veiligheid).

Ons Integraal Veiligheidsbeleid wordt in 2023 aangepast en daarin nemen we een aantal te bereiken maatschappelijke effecten mee:

• Afname van meldingen jeugdoverlast en meldingen vernielingen vanaf 2025
• Afname woninginbraken vanaf 2025
• Afname drugshandel vanaf 2025
• Jongeren voelen zich thuis in de samenleving en zien mogelijkheden voor de toekomst
• Inwoners voelen zich veilig om mee te doen in de digitale samenleving
• Duidelijke afspraken strafrecht en handhaving vanaf 2023

Verbeteren bereikbaarheid

Geertruidenberg is en blijft goed en veilig bereikbaar, we investeren continu in onze bereikbaarheid.

Het Mobiliteitsplan wordt al voorbereid en in 2023 werken we verder aan het in kaart brengen van de hotspots onveilige verkeerssituaties. We willen de komende jaren met onze inspanningen de volgende maatschappelijke effecten bereiken:

• Verlaging aantal ongevallen binnen de drie kernen
• Verlaging overlast door het verkeer
• Verbeteren bereikbaarheid in, van en naar de gemeente Geertruidenberg
• Onderzoek naar fietsroutes en fietsknooppunten

Stimuleren vergroening

Geertruidenberg creëert een groene(re) klimaatadaptieve(re) leef-, werk- en verblijfsomgeving.

In het kader van ons duurzaamheidsprogramma (zie ook de opgave Duurzaamheid) willen we specifieke aandacht voor de leef- en woonomgeving. Daarmee willen de onderstaande maatschappelijke effecten bereiken:

• Bij het aanleggen van nieuwe straten of het aanpassen van huidige straten zorgen we ook, vanaf 2023, voor meer groen in de straat
• We breiden het groen in het algemeen uit (groenvlakken, bomen e.d.)

1.4 Inspanningen

Wat gaan we daarvoor doen?

Het vergt de nodige inspanningen om de gestelde maatschappelijke effecten binnen de opgave Leefbaarheid te bereiken. Op onderdelen is bekend welke inspanningen noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld op het gebied van Wijkgericht SAMENwerken en het optimaliseren van de veiligheid. Hiervoor gaan we de capaciteit van wijkgericht SAMENwerken uitbreiden evenals de capaciteit van de BOA’s. In het kader van het stimuleren van vergroening zetten we in op een heggenstructuur en het kapitaliseren van het bestaande groen. Minder duidelijkheid is er ten aanzien van de inrichting van de fysieke ruimte.

De consequenties van het Programma Openbare Ruimte zijn nog niet in beeld gebracht. Ook de financiële gevolgen van onderzoek naar de hotspots onveilige verkeerssituaties (bijvoorbeeld de fietsveiligheid op de markt in Geertruidenberg en het zoeken naar en mogelijk realiseren van een veilige oversteek ter plaatse van de Maasdijk als uitvloeisel van het fietspad bij de brug bij Keizersveer) zijn nog niet bekend. Evenals de uitvoering van de vergroeningsagenda. Op het moment dat de uitkomsten bekend zijn zullen wij de gemeenteraad voorstellen om, indien dit noodzakelijk is, aanvullende middelen beschikbaar te stellen. Vooralsnog nemen we voor deze onderdelen een PM post op. Ten behoeve van de maatschappelijke opgave Leefbaarheid ramen we de komende jaren de volgende extra uitgaven.

1.5 Financiële gevolgen

Wat mag het kosten?

Begroot totaal van lasten
Taakvelden	2023	2024	2025	2026
1.2 Openbare orde en veiligheid	60.000	140.000	140.000	140.000
2.1 Verkeer en vervoer	6.550	8.100	8.100	8.100
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie	54.300	133.600	108.600	108.600
Totaal	120.850	281.700	256.700	256.700
Begroot totaal van baten Geen mutaties
Begroot totaal van bestemmingen Geen mutaties
Totaal Lasten	120.850	281.700	256.700	256.700
Totaal Baten	0	0	0	0
Totaal Reserves	0	0	0	0
Saldo Opgave 1	120.850	281.700	256.700	256.700

Investeringen

Aanvullingen op het Investeringsplan 2023 - 2026	2023	2024	2025	2026
Opgave 1: Leefbaarheid
Skatebaan Geertruidenberg	80.000
Smileys, beperking verkeersoverlast	15.000

1.6 Risico's

Een risico is het niet (tijdig) kunnen invullen van de benodigde capaciteit. Dit kan ervoor zorgen dat er onvoldoende capaciteit is om te werken aan alle geplande inspanningen. Om de maatschappelijke effecten te kunnen toetsten, is een goede 0-meting van indicatoren en periodieke analyse noodzakelijk. Gemeentebreed zal een vorm van data-analyse ingesteld moeten worden.

1.7 Beleidsindicatoren

Hoe gaan we dat meten?

Strategisch doel	Beleidsindicatoren
1. Verbeteren van de sociale cohesie	- Aantal aanvragen burgerinitiatieven wijkbudget
	- Evaluatie wijktafels
	- Aantal georganiseerde buurtactiviteiten binnen het wijkgericht SAMENwerken
	- % inwoners dat kampt met eenzaamheid (koppeling opgave Mens en Zorg)
	- Jaarcijfers Buurtbemiddeling
2. Verhogen inzet en eigenaarschap	- Aantal aanvragen burgerinitiatieven wijkbudget
	- % stijging adoptie groen vanuit inwoners
	- % stijging onderhoudscontracten met inwoners (Zappers, geveltuinen, speeltuinen)
	- % opkomst omwonenden bij participatie trajecten bij herinrichting en/of projecten in de woon/werkomgeving
3. Afstemmen fysieke aspecten	- Aantal meldingen overlast
4. Verhogen veiligheid	- Meldingen jeugdoverlast
	- Aantal vernielingen in de openbare ruimte
	- Aantal Halt verwijzingen
	- Aantal Woning inbraken
	- Aantal Overvallen en straatroven
	- Meldingen cybercrime
	- Cijfers Drugshandel en mensenhandel
5. Verbeteren bereikbaarheid	- Aantal verkeersongevallen
	- Aantal verkeersongevallen met slachtoffer
6. Stimulering vergroening	- % stijging uitbreiding areaal
	- % stijging groen bij inwoners achtertuin
	- % stijging vergroening bij nieuwbouw
	- % stijging vergroening bij herinrichting