Voorwoord jaarstukken 2021
Met genoegen bieden wij u de jaarstukken 2021 aan. Hierin leggen wij verantwoording af over het in 2021 gevoerde beleid en de daarbij behorende financiële resultaten. In het vroege begin van het verslagjaar hadden velen de hoop dat we de Covid-19 onder controle kregen. Nu moeten we concluderen dat Covid-19 ook in 2021 een enorme impact had op de hele maatschappij. Ook van de organisatie van onze gemeente vroeg de pandemie veel veerkracht en forse inzet, met name van onze medewerkers voor openbare orde en veiligheid.
Gelukkig zagen we de veerkracht die in 2020 was getoond ook in het verslagjaar terug, zowel in onze gemeenschap als in onze organisatie. Er is, ondanks de omstandigheden, hard gewerkt. Wel hebben we moeten constateren dat ook een aantal zaken niet of niet volledig zijn gerealiseerd. In het jaarverslaggedeelte van deze jaarstukken wordt hier, bij de toelichtingen in de programma’s, uitvoerig op ingegaan. Daar waar Covid-19 als oorzaak van de vertraging wordt gezien is dit in de toelichting op de cijfermatige afwijkingen opgenomen. Overigens bemoeilijkte de krappe arbeidsmarkt de uitvoering van onze voornemens evenzeer.
In het begin van het verslagjaar overlegde het college aan de raad een prioriteitenlijst. Het college slaagde erin deze prioriteiten nagenoeg allemaal te realiseren. Tot de opvallende wapenfeiten van 2021 behoren o.a.:
- De businesscase voor de toekomst van het Ontmoetingscentrum te Raamsdonk;
- De verkoop van de Schattelijn en de panden Markt 32 t/m 38 in Geertruidenberg, waardoor deze een nieuwe op toerisme afgestemde bestemming krijgen;
- Steun voor de culturele sector om de gevolgen van Covid-19 de baas te blijven;
- De vaststelling van de omgevingsvisie voor de hele gemeente;
- De vaststelling van het bestemmingsplan voor de herontwikkeling aan de Theresiastraat in Raamsdonksveer;
- De vaststelling van de Regionale Energiestrategie;
- De vaststelling van het beleidskader voor het sociale domein;
- De realisatie van een ontmoetingspunt in Raamsdonksveer-Zuid;
- De vaststelling van het regionale beleidskader voor inburgering als gevolg van nieuwe wetgeving.
Het boekjaar 2021 laat t.o.v.de begroting een fors overschot zien. Wij benadrukken echter dat financiële behoedzaamheid cruciaal blijft.
We moeten thans constateren dat een nieuwe dreiging als een donkere wolk boven ons zweeft: de oorlog die Rusland tegen Oekraïne begon. Die zorgt voor een enorme toename van vluchtelingen. Onze gemeente levert een bijdrage aan de opvang van deze mensen. Daarnaast zorgt dit conflict voor wereldwijde spanningen die de prijzen voor voedsel, grondstoffen en energie tot grote hoogte opdrijven.
Al met al zien wij voor 2022 en verdere jaren de volgende grote risico’s waarvan de maatschappelijke en financiële gevolgen nauwelijks in te schatten zijn:
- Na-ijleffecten Covid-19 voor personen, instellingen en verenigingen;
- Haalbaarheid van de door het Rijk ingerekende bezuinigingen op de jeugdzorg;
- Toename van de noodzakelijke budgetten voor jeugdzorg als gevolg van meer vraag en ontwikkeling van de loonkosten;
- Toename van de noodzakelijke budgetten voor de uitvoering van de WMO als gevolg van meer vraag en ontwikkeling van de loonkosten;
- Stijging van opvang en huisvesting van vluchtelingen;
- Stijgende uitvoeringskosten voor inburgering;
- CAO-ontwikkelingen voor ambtenaren en bij gesubsidieerde instellingen;
- Stijging van gemeentelijke energielasten en die van gesubsidieerde instellingen;
- De toenemende inflatie als gevolg van stijgende prijzen van voedsel, energie, materialen en diensten en de stijgende rente en de effecten daarvan voor:
• Investerings- en onderhoudsplannen;
• Schuldhulpverlening;
• Beroep op bijzondere bijstand;
- Afwaardering waarde energiecentrale als gevolg van landelijk energiebeleid;
- Hermenzeil;
- Effecten programma voor nieuwe raadsperiode;
- Terugkeer van de opschalingskorting binnen de algemene uitkering per 2026. (Het mogelijke effect daarvan is voor onze gemeente € 1.750.000 negatief per jaar).
Al met al een behoorlijke lijst waarbij we grotendeels volledig afhankelijk zijn van landelijke en wereldwijde ontwikkelingen. De vraag is of de zakken van het Rijk nog even “diep” zijn als die bij aanvang van de Covid-19 pandemie. Het is niet ondenkbeeldig dat we om tegenvallers op te vangen incidenteel een beroep op de algemene reserve zullen moeten. De druk op onze reservepositie blijft dus onverminderd hoog.