Programma 1 Leefbaarheid, Wonen en Duurzaamheid

De wijken in
Vanuit het wijkgericht SAMENwerken gaan we ook in 2022 proactief naar buiten toe, bellen we aan en leggen op locatie contact met inwoners. Met de inrichting van de fysieke wijktafels en de bakfiets zitten en staan we daadwerkelijk tussen de inwoners.

Beleid wijkgericht SAMENwerken
In 2022 wordt er een nieuwe beleidsnotitie opgesteld voor het wijkgericht SAMENwerken. Dit gebeurt op basis van input van onder andere inwoners, comités, wijkraden en het netwerk.

Wijkbudget
Om gehoor te geven aan de wensen en ideeën van inwoners en ter bevordering van de leefbaarheid en de sociale en maatschappelijk cohesie in de wijk, is het wijkbudget beschikbaar gesteld. Het wijkbudget kent enkele kaders, maar we geven vooral de inwoners een kans om een eigen initiatief (met omwonenden) te realiseren.

Buurtbemiddeling
Op basis van een samenwerkingsconvenant, ondertekend door verschillende partners, wordt Buurtbemiddeling uitgevoerd. Buurtbemiddeling wordt uitgevoerd door een externe partij: Surplus. Samen met Stichting Thuisvester worden de kosten voor de Buurtbemiddeling gefinancierd.

Met het aanbieden van startersleningen ondersteunen we starters bij de aankoop van hun eerste woning. Sinds 2009 zijn meer dan 100 startersleningen verstrekt. Het besteedbare budget bedraagt medio juli 2021 circa € 415.000, genoeg voor 20 leningen.

Opgave wonen
Wonen is een zeer urgent thema. Niet alleen lokaal, maar ook regionaal en landelijk zijn er grote opgaven waar we voor staan. Woningnood, vergrijzing, toenemende zorgvraag en andere maatschappelijke trends hebben hun uitwerking op wonen. In de Regionale Investeringsagenda (RIA) worden de krachten van de regio gebundeld om gezamenlijk de opgaven aan te pakken. Door deze urgentie op wonen en het toenemende aantal taken dat bij gemeenten wordt belegd (denk bijvoorbeeld aan de uitstroom Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang of het woonwagenbeleid), is het logisch dat er budget benodigd is voor de uitvoering van al die opgaven.

Programma wonen
De Omgevingsvisie die is vastgesteld omvat de opgave voor het realiseren van een programma Wonen, ter vervanging van de huidige woonvisie, die aan herijking toe is. Een Programma Wonen is noodzakelijk om op een goed onderbouwde manier de strategische woningvoorraad in de gemeente te kunnen sturen en waar nodig in te grijpen in de voorraad.

Het goed in oog hebben van de doelgroepen, type woningen, woningen in bepaalde prijsklassen die nodig zijn voor de vraag, of juist het op tijd afbouwen van bepaalde voorraad voorkomt problemen in de toekomst. Tijdig anticiperen op wat nodig is voor de woningmarkt, is van groot belang. Momenteel merken we dat er in het verleden (landelijk gezien) niet voldoende geanticipeerd is op de toenemende vraag, waardoor momenteel een krapte op de woningmarkt bestaat. Door een goed Programma Wonen op te stellen, kan er beter worden gezorgd voor aansluiting bij de wensen van de inwoners. Onder het programma wonen vallen – naast het strategische programma voor reguliere koop- en huurwoningen (sociaal en particulier) – verschillende zaken:

- Prestatieafspraken
- Woonwagenbeleid
- Huisvesting statushouders
- Huisvesting van uitstroom Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang.
- Huisvesting internationale medewerkers
- Regionale samenwerking
- (pre) Mantelzorgwoningen beleid
- Vierjaarlijks onderzoek

Prestatieafspraken
Ieder jaar worden met Woningcorporatie Thuisvester en de Huurdersvereniging Geertruidenberg prestatieafspraken opgesteld. Deze gaan in op verschillende facetten van sociale huurwoningen, waaronder duurzaamheid, beschikbaarheid, betaalbaarheid en het huisvesten van bijzondere doelgroepen (uitstroom BW en MO, statushouders, mensen met een zorgvraag, etc.). Iedere partij is verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn deel van de afspraken. Ook de gemeente heeft verschillende afspraken voor welke wij verantwoordelijk zijn. Het is dus van belang dat er voldoende budget is om aan onze afspraken te voldoen.

Woonwagenbeleid
Onder het Programma Wonen zal er beleid voor woonwagens moeten worden opgenomen. Wettelijk zijn we als gemeente verplicht te voorzien in voldoende standplaatsen en ook woonwagenbewoners binnen redelijke termijn een standplaats te kunnen geven.

Huisvesting internationale medewerkers
Op 8 april 2021 is het beleidskader voor de huisvesting van internationale medewerkers vastgesteld. De oriëntatie op de ontwikkeling van grootschaligere huisvestingslocaties is momenteel in gang gezet, waarbij meerdere initiatiefnemers zich melden met plannen. Onderzoek moet uitwijzen of er een geschikte locatie bij zit en vervolgens zullen stappen worden ondernomen tot het realiseren van deze huisvestingslocatie.

Regionale samenwerking
Binnen het regionale samenwerkingsverband van de woonregio Breda e.o. waar onze gemeente deel van uitmaakt, worden er gezamenlijke onderzoeken uitgevoerd (zoals beschreven onder het programma wonen). Een woningbehoefteonderzoek kan op gemeentelijke schaal worden uitgevoerd, maar ook op regionale schaal, waardoor de kosten over het algemeen lager zijn en er regionaal ook een meer gedeelde urgentiebeleving is. Het heeft dus de voorkeur regionaal op te trekken in het uitvoeren van onderzoeken.

Pre-mantelzorgbeleid
Gezien de aankomende vergrijzing en daarmee samenhangende zorgvraag, afname van intramurale zorgplaatsen en inzet op het programma Langer Thuis, zal de vraag naar mantelzorgers gaan toenemen. Hierop hebben wij als gemeente momenteel nog geen beleid. Om tijdig te anticiperen op de opgaven die komen, is het wenselijk dit beleid snel te gaan ontwikkelen.

Vierjaarlijks onderzoek
Voor dit programma, en vooral voor de wettelijke verplichtingen die daaronder gaan vallen, is er budget benodigd. Dit is niet begroot in de afgelopen jaren. Het woningbehoefteonderzoek dat de onderlegger vormt voor het woonprogramma dient up to date te zijn, zodat het programma niet ‘achter de feiten aanloopt’. Daarom wordt voorgesteld om het onderzoek van 2021 om de 4 jaar te herhalen, waar mogelijk in regionale samenwerking. Dit zou betekenen dat er budget benodigd is dat iedere 4 jaar terugkeert.

Bovenstaande toont aan dat er veel opgaven op ons afkomen, waarvoor budget benodigd is.

Het benodigde budget zal éénmalig € 20.000 bedragen voor de uitvoering van de opgaven wonen onder Programma Wonen (zoals wettelijke verplichtingen woonwagenbeleid en de uitvoering van de prestatieafspraken). Structureel is er € 10.000 benodigd als uitvoeringsbudget voor wonen. Tot slot is er iedere 4 jaar een budget van € 15.000 nodig voor een nieuw woningbehoefte onderzoek in combinatie met een herijking van het woonprogramma. Daarnaast vragen we structureel 0,5 FTE (€ 39.000) voor een beleidsmedewerker wonen.

De reden daarvan is dat de opgave Wonen de komende jaren erg urgent is. Op dit moment kunnen wij, binnen de huidige beschikbare capaciteit, al niet de wettelijke taken uitvoeren waartoe wij verplicht zijn, zoals het opstellen van een woonzorgvisie en het opstellen van woonwagenbeleid. Om dit structureel in orde te brengen en daarnaast in te kunnen spelen op de opgave rondom Wonen (zowel landelijk, regionaal als lokaal), wordt structurele inzet onmisbaar geacht.

Om de achterstand in het beheerplan VGRP 2017-2022 in te lopen gaan we de volgende projecten voorbereiden en uitvoeren:

- Ravelijn Fase 2 en 3
- Namer en omgeving
- Emmaweg
- Vissersstraat en omgeving
- Burg. Krijgmangeerde – Onvermoeidelaan
- Beethovenlaan
- Past Bruijnenstraat
- Vijfhoevenlaan
- Heemraadsingel

Van de laatste 5 projecten is de verwachting dat deze na 2022 gestart kunnen worden. In 2022 staat gepland ook het nieuwe VGRP 2022-2027 vast te stellen. Voor grote delen van de riolering moeten de inspecties nog verwerkt worden waardoor er momenteel weinig inzicht is in hoeveel onderhoud er nodig zal zijn na 2022. Het nieuwe VGRP biedt de input voor het nog op te stellen Programma Openbare Ruimte.

In 2021 is het wegenbeheerplan 2021-2025 met het meerjarenprogramma 2021-2022 Wegbeheer vastgesteld. Met dit beheerplan zijn extra budgetten beschikbaar gesteld om de kapitaalgoederen op onderkant C-niveau te onderhouden. Door het meerjarenprogramma in 2022 totaal te hebben uitgevoerd voldoen wij aan de eisen van de provincie Noord-Brabant. Met het opstellen van het Programma Openbare Ruimte hebben we na 2022 ook weer een actueel beheerplan wegen.

In 2022 wordt het nieuwe GRP (mogelijk vervangen door SSW) en VGRP vastgesteld voor de periode 2022 tot 2027. Hierin wordt duidelijk gemaakt hoeveel onderhoud en reparaties (met bijhorende kosten) er nodig zijn om de riolering in goede staat te houden. Ook wordt er invulling gegeven aan de door het Rijk opgelegde verplichtingen, bijvoorbeeld dat gemeentes hetzelfde type datacodering gebruiken.

In 2021 wordt de DPRA-uitvoeringsagenda vastgesteld. In de periode 2022-2027 wordt deze uitgevoerd. Deze zal deels door het rijk en de provincie gefinancierd worden en deels door de gemeente zelf.

In april 2020 heeft de gemeenteraad ingestemd met de herziene uitgangspunten van het programma Donge Oevers. Sindsdien worden de uitgangspunten voor de zeven verschillende locaties verder uitgewerkt.

Rivierkade
De rivierkade wordt een locatie waar ook recreatie en toerisme een plek krijgt. Daarnaast wordt in 2021/2022 het noordelijke gedeelte van het terrein uitgegeven voor de uitbreiding van het bunkercentrum Dongemond. Ook is er in 2021 een stedenbouwkundig plan opgesteld op basis waarvan de geïntegreerde ontwikkeling in 2022 verder plaats kan vinden.

Oude Haven
In 2020 is besloten over het Definitief Ontwerp voor de openbare ruimte van deze locatie. In 2021 heeft de aanbesteding en gunning van de uitvoering van het plan voor de openbare ruimte plaats gevonden. In januari 2022 zal met de uitvoering worden gestart. Voor wat betreft de woningbouwlocaties is in 2020 een startnotitie opgesteld, waarmee een keuze wordt gemaakt in woningtypen, woningaantallen en stedenbouwkundige uitstraling. In 2022 moet de Europese aanbestedingsprocedure leiden tot de keuze van een ontwikkelaar. In 2022 zal ook de uitvoering van de verbeteringen aan de geprivatiseerde jachthaven plaats gaan vinden.

Achter de Hoeven
In 2022 zal de aanbestedingsstrategie worden opgesteld op basis waarvan de verdere activiteiten kunnen worden ingepland.

Fort Lunet
Als Mafeking verhuisd is naar de Rivierkade, komt het Fort in zijn geheel vrij voor toeristisch-recreatieve functies. In 2022 wordt een planologische procedure doorlopen om dit ook juridisch gezien mogelijk te maken.

Slikpolder
Om te komen tot Natuurpark Slikpolder zijn we afhankelijk van de keuzes van het waterschap omtrent de dijkversterkingsopgave. Totdat deze besluitvorming plaatsvindt staat het project Slikpolder on hold.

Timmersteekade
In 2022 zullen alle werkzaamheden aan de Timmersteekade ten behoeve van de historische schepen zijn afgerond.

Natuur ontwikkellocatie
Met het besluit van 23 april 2020 heeft de gemeenteraad een extra locatie toegevoegd aan het programma Donge Oevers. In 2022 zal een voorstel worden gemaakt op welke wijze deze natuur ontwikkellocatie wordt vormgegeven.

In 2021 vindt de definitieve toewijzing aan de winnende gegadigde plaats nadat het BIBOB-onderzoek is afgerond. Daarop volgt een optieperiode en moet een bestemmingsplanwijziging doorlopen worden om de door de nieuwe eigenaar gewenste ontwikkelingen mogelijk te maken. In de loop van 2022 wordt Hermenzeil definitief verkocht.

In 2019 is het Integraal Veiligheidsbeleid 2019-2022 vastgesteld. Daarin zijn de volgende prioriteiten benoemd: Jeugd en Veiligheid, High Impact Crimes, Ondermijning en Zorg en Veiligheid. Jaarlijks wordt op basis van dat beleid een focusblad opgesteld waarin de prioriteiten en overige aandachtspunten voor dat jaar worden beschreven en geactualiseerd. In 2022 zetten we de lijn van de afgelopen jaren voort en spelen we, wanneer die er zijn, in op de trends en (lokale) ontwikkelingen. Bovendien starten we in 2022 met het opstellen van nieuw Integraal Veiligheidsbeleid 2023-2026. De coronacrisis is een van de ontwikkelingen die effect zal hebben op het jaar 2022. In welke mate is op dit moment nog niet te overzien.

Het Vergunningverlening Toezicht en Handhavingsbeleid (VTH) met bijbehorend uitvoeringsprogramma dient afgestemd te worden op de Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging beleidscyclus. In dit beleid wordt een afweging voor de prioriteitstelling opgenomen welke gebaseerd is op een probleem- en risicoanalyse van de gemeente. Voor het opstellen van dit beleid wordt een extern bureau ingeschakeld. De geraamde kosten hiervan bedragen € 15.000. Dit betreft een wettelijke verplichting.

In januari 2021 is het Vergunningsverlening, Handhaving en Toezicht (VTH) beleid vastgesteld. In aanvulling daarop is ook het VTH uitvoeringsprogramma 2021 vastgesteld. Deze beleidsstukken zijn door de provincie beoordeeld. De eerder ingezette lijn is gecontinueerd en hebben opnieuw de instemming van de provincie gekregen. In 2022 zullen we het beleid en de prioriteiten evalueren en waar nodig bijstellen.

De dijken rondom de Donge en de Amertak maken onderdeel uit van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Dit programma beslaat de opgave om de komende 30 jaar in heel Nederland minimaal 1.100 km aan dijken versterkt te hebben. Zo ook de dijken in onze gemeente. Door de nieuwe waterstanden en beschermingsnormen is het voorkeursalternatief uit 2017 tegen het licht gehouden. Onderzoeken of een dynamisch keermiddel een serieus alternatief is voor dijkverhoging wordt daarom door het waterschap onderzocht. Vooralsnog is nog onduidelijk wanneer het waterschap dit onderzoek heeft afgerond. Nadat we weten wat er met onze dijken gaat gebeuren kunnen we verder met het uitwerken van enkele projecten, zoals de inrichting van Natuurpark Slikpolder.

In 2017 heeft het bestuur van waterschap Brabantse Delta een voorkeursalternatief vastgesteld. In 2018/2019 is door nieuwe informatie door het waterschap geconcludeerd dat het project niet met de oorspronkelijke aanpak verder kan want de afweging of dynamische keermiddelen een haalbaar alternatief zijn voor dijkverbetering moet eerst plaatsvinden. Deze afweging kan gevolgen hebben voor de uitwerking van het voorkeursalternatief uit 2017. Daar zijn we als gemeente via een ambtelijke werkgroep en een bestuurlijke stuurgroep bij betrokken. Het opstellen van een concrete inrichtingsschets voor ‘Natuurpark Slikpolder’ is afhankelijk van het project ‘Dijkversterking Geertruidenberg en Amertak’ van waterschap Brabantse Delta.

Het omgevingsplan is één van de kerninstrumenten van de Omgevingswet. Als gemeente zijn we verplicht om één omgevingsplan voor ons hele grondgebied te hebben. Dit plan hoeft er nog niet direct bij de invoering van de omgevingswet te zijn, maar kan wel vanaf de invoering in delen worden opgebouwd. Het plan van aanpak (PvA) voor het omgevingsplan is in voorbereiding, en laat een eerste doorkijk zien in welk tempo we het omgevingsplan willen opzetten.

Verwacht wordt het PvA eind 2021 aan de raad voor te kunnen leggen. Het opstellen van het omgevingsplan is een omvangrijke klus die enkele jaren in beslag gaat nemen. Hiervoor is ambtelijke capaciteit en budget nodig om dit met behulp van adviesbureaus voor elkaar te krijgen. In de periode 2022 tot 2026 is voor het laten opstellen ca. € 220.000 nodig. In 2022 zullen naar verwachting de meeste kosten gemaakt worden (inhuur en opdrachtverlening). Uitgegaan wordt van een verdeling van 40% van het budget in 2022 en 20% in 2023, 2024 en 2025. Resterend budget aan het einde van een begrotingsjaar zal meegenomen worden naar het volgende jaar.

Naast de noodzakelijke inhuur van een adviesbureau is de verwachting dat inhuur van ambtelijke capaciteit op verschillende afdelingen noodzakelijk zal zijn. Bijvoorbeeld ondersteuning vanuit juridische zaken voor het aanpassen van gemeentelijke verordeningen, communicatie en sectorale adviezen vanuit Buitenruimte. Naar verwachting is € 100.000 per jaar noodzakelijk voor in te huren capaciteit. Het budget dat resteert voor de actualisering van onze huidige bestemmingsplannen is hiervoor niet toereikend. Naar schatting zal dit ca. € 45.000 zijn. Het benodigde budget per jaar zal variëren, aangezien de delen die per jaar worden opgesteld qua omvang en complexiteit van elkaar zullen verschillen.

In de periode tussen inwerkingtreding van de omgevingswet en het hebben van een volledig omgevingsplan is het tijdelijke omgevingsplan van kracht. Dit is een opeenstapeling van al onze huidige bestemmingsplannen, een aantal verordeningen en de zogenaamde bruidsschat, oftewel rijksregels die bij de invoering van de wet aan de lageren overheden worden doorgelegd. Vanwege de werkbaarheid en de duidelijkheid is het raadzaam om deze overgangsperiode zo beperkt mogelijk te houden.

De omgevingswet geeft geen termijnen voor het actualiseren van het omgevingsplan. Het constant actueel houden van het plan is een basistaak die vanuit de wet voortkomt. Het verwerken van omgevingsvergunningen in het plan dient wel binnen 5 jaar te gebeuren. We ontkomen als gemeente dus niet aan een regelmatige actualisatieslag van ons toekomstige omgevingsplan. Na het opstellen van (een deel van) het omgevingsplan moeten we dus rekening houden met een jaarlijks terugkerend budget van € 10.000 voor actualisatie.

De inwerkingtreding van de Omgevingswet is weer uitgesteld, veroorzaakt door de Corona crisis en problemen met de invoering van het digitale systeem. De datum van inwerkingtreding is nu gepland voor 1 juli 2022.

De Omgevingsvisie is in 2021 vastgesteld. Daarmee is de belangrijkste basis voor het toekomstig ruimtelijk beleid gelegd. De Omgevingsvisie is in te zien op de gemeentelijke webpagina als interactieve kaart. Deze kaart vormt de digitale basis voor de volgende stap in het proces: het Omgevingsplan, een bestemmingsplan voor de hele gemeente.

De stappen die hiervoor doorlopen gaan worden staan in bovenstaand kader aangegeven (Omgevingswet – Omgevingsplan) evenals de financiële consequenties. Gestart wordt met Dombosch als pilot. Het plan van Aanpak wordt in het laatste kwartaal 2021 ter besluitvorming voorgelegd.

Voorts wordt gewerkt aan de minimale acties die juridisch en bedrijfsmatig noodzakelijk zijn voor de invoering van de Omgevingswet:

- Digitalisering (DSO) is grotendeels afgerond zodat de aangepaste werkprocessen voor vergunningen, toezicht en handhaving ingevoerd kan worden. Het DSO is opgenomen in het gemeentelijk plan digitale dienstverlening. Extra bedragen zijn nu niet nodig. Een en ander uiteraard afhankelijk van de landelijke ontwikkelingen op dit gebied.

- Het opleiden van de medewerkers. De opleiding is inmiddels beschikbaar. Na een presentatie aan directie kan de opleiding binnenkort digitaal worden uitgerold over de organisatie.

- Aanpassing van de huidige gemeentelijke verordeningen is noodzakelijk en verplicht.

- De nota Burgerparticipatie met daarin de wijze waarop participatie wordt vormgegeven binnen de Omgevingswet wordt naar verwachting, eind 2021 vastgesteld.  Het Dienstverleningsconcept is vastgesteld op 8 april 2021.

- Samenwerking met de ketenpartners. Er wordt nu volop geoefend met fictieve casussen. Hiermee wordt de integrale samenwerking geborgd.

- Aandacht voor communicatie om de overgang naar een nieuwe manier van werken helder te maken voor alle inwoners.

De Omgevingswet omvat, naast het regelen bovenstaande praktische zaken (de minimale eisen), ook een omschakeling in denk- en handelwijze. De Omgevingswet beoogt naast 30% nieuwe wet- en regelgeving, voor 70% een cultuur-verandering teweeg te brengen. Bij een binnenkomend initiatief moet niet gekeken worden naar waarom iets niets kan, maar juist gezocht worden naar de mogelijkheden om wel te kunnen realiseren binnen de kaders van de Omgevingsvisie.

Een snel veranderende samenleving vraagt om een gemeente die voortvarend kan inspringen op actuele maatschappelijke ontwikkelingen. De Omgevingswet beoogt een snellere behandeling van aanvragen (1 loket), een open en flexibele houding van medewerkers en een snelle besluit-vormingsroute. De gemeenteraad heeft zich eerder uitgesproken een hoge ambitie voor te staan in de invoering van de Omgevingswet. Deze ambitie laat zich vertalen in de 70% cultuurverandering. Dit zijn de onderwerpen waarover nu wordt nagedacht. Op dit moment is nog onvoldoende uitgewerkt om een inschatting te maken van eventuele financiële consequenties.

Diverse plannen en projecten rondom het plassengebied worden steeds concreter of zijn zelfs al in uitvoering genomen. De scouting heeft intrek genomen in haar nieuwe onderkomen. Caron is begonnen met de zandwinning in zijn put en de eigenaar van de watertoren heeft zijn haalbaarheidsonderzoek voor een hotelontwikkeling afgerond en heeft de planologische procedure in voorbereiding. Als aanvulling op de visie uit 2018 is een herijking opgesteld, die onze ambities voor het gebied nog wat scherper maken. Deze ambities moeten uiteindelijk ook zijn weerslag vinden in de inrichtingsplannen van onze eigen noordelijke zandwinput. Voor deze plannen is een projectbegroting nodig die inzichtelijk maakt welke investeringen wij als gemeente de komende jaren kunnen verwachten en op welke manieren 13 er inkomsten gegenereerd kunnen worden. Of de ambities van de gemeente met een gesloten beurs te realiseren zal zijn moet nog blijken, maar vooruit investeren in het gebied om het vliegwiel in werking te zetten mag verwacht worden van de gemeente.

In de omgevingsvisie hebben we als gemeente een richting gekozen voor het Amergebied, basis van de scenario’s die zijn geschetst in de toekomstperspectieven. Na deze keuze is het noodzaak om actief in gesprek te blijven met alle stakeholders in het gebied en te komen tot concrete stappen om de toekomstperspectieven steeds meer gestalte te geven. Deze gesprekken zullen moeten leiden tot een integrale gebiedsontwikkeling. Zowel vanuit de ambtelijke organisatie als vanuit het bestuur wordt deze actieve rol gevraagd.

De gemeenteraad heeft in 2021 de RES West-Brabant 1.0 vastgesteld. Hierin staan belangrijke uitgangspunten voor onze gemeente op het gebied van onder andere grootschalige duurzame opwek, energiebesparing en het verduurzamen van het Amer warmtenet. De komende jaren zullen we de RES uit gaan voeren en periodiek herzien zodra dat nodig is.

De minister heeft in 2021 besloten om voor het originele aanlanding wind van zee traject de voorkeur uit te spreken voor een aanlandingslocatie in Borsele. Daaropvolgend heeft de Rijksoverheid besloten om de productie van windenergie op zee te versnellen en te verhogen. Dat zorgt ervoor dat er meer dan één aanlandingslocatie nodig is. Voor de overige aanlanding(en) blijft onze gemeente in beeld.

Wij blijven daarom met het ministerie en andere partners in gesprek om onze belangen te behartigen. Meer duidelijkheid over of en waar een eventuele aanlanding in Geertruidenberg zal landen, wordt in de loop van 2022 verwacht.

Het bestemmingsplan dat het nieuwe ondergrondse tracé van de 150 kV hoogspanningsverbinding mogelijk maakt,en de oude verbinding planologisch onmogelijk maakt, is in oktober door de raad vastgesteld. De werkzaamheden voor het aanleggen van de ondergrondse kabel starten in 2022. Dit moet in 2023 leiden tot het daadwerkelijk ontmantelen van het bestaande tracé door onze kernen.

Herbestemming Dok 12
De eigenaar van de huidige jachthaven Dok12 heeft aan de gemeente medewerking gevraagd om zijn haven te mogen her ontwikkelen tot een gevarieerd woongebied. Door het vaststellen van de startnotitie heeft de raad hier kaders voor meegegeven. Binnen deze kaders is de initiatiefnemer bezig om zijn plannen verder uit te werken.
Wanneer exact de (planologische) procedures opgestart worden is op dit moment nog onduidelijk.

Theresiakwartier
Voor de herontwikkeling van het Prisma terrein aan de Theresiastraat in Raamsdonksveer heeft de raad kaders en een beeldkwaliteitsplan vastgesteld. De sloopwerkzaamheden van de bestaande panden op het terrein zijn in 2021 al gestart. Het plan bestaat uit een deel nieuwbouw voor Prisma en een deel woningbouwontwikkeling. Met een beperkte afwijking van het huidige bestemmingsplan kan Prisma hun nieuwbouw realiseren. Verwacht wordt dat deze procedure dan ook al in 2021 is afgerond en Prisma gestart is met de bouw. Voor het woningbouw deel is een bestemmingsplanprocedure noodzakelijk. De ontwikkelaar wil deze nog in 2021 opgestart hebben om nog onder de Wet ruimtelijke ordening de procedure af te kunnen ronden. Afhankelijk van verdere vergunningverlening en verkoop kan de bouw wellicht in 2022 al starten.

Koloszaal
De eigenaar van Koloszaal, de voormalige Bliënborch school in Raamsdonksveer, wil op deze locatie stoppen met zijn evenementenhal en zijn sportschool ergens anders voortzetten. Een ontwikkelaar heeft voor deze locatie een plan bedacht met drie blokken appartementen. De voorbereidingen voor deze ontwikkelingen lopen in 2022 door. Met de ontwikkelaar wordt een overeenkomst gesloten en de planologische procedures worden in gang gezet.

Grote Kerkstraat 98 Raamsdonksveer
Op de hoek van de Grote Kerkstraat en de Boterpolderlaan is een bedrijfsbestemming aanwezig die al jaren niet meer in bedrijf is. Door brand is de loods verloren gegaan en de bouwkundige staat van één van de twee bijbehorende bedrijfswoningen is zeer slecht. De eigenaar is vanwege zijn persoonlijke situatie niet in staat dit te verbeteren. Een ontwikkelaar heeft zich bereid gevonden om deze locatie risicodragend tot ontwikkeling te brengen. Op de plek wordt voorzien in de ontwikkeling van appartementen gericht op kleinere één- en tweepersoonshuishoudens. Hiermee draagt de ontwikkeling bij aan de woonbehoeftes voor onze gemeente

Herstructurering Zoutmanstraat
De sociale huurwoningen rondom de Zoutmanstraat in Geertruidenberg zijn de oudste naoorlogse woningen binnen onze gemeente. Naast dat ze oud zijn, is de bouwkundige staat ook dusdanig slecht dat renovatie en verduurzamen geen optie is. Thuisvester is bezig om herstructureringsplannen voor deze buurt te maken. Met de bewoners zijn al diverse gesprekken geweest. Na vertrek van bewoners worden de woning niet meer ingevuld of alleen bewoond voor leegstandsbeheer. Het stedenbouwkundige plan krijgt in overleg met de gemeente steeds meer vorm. De benodigde procedures om dit plan mogelijk te maken worden naar verwachting in 2022 afgerond en worden de plannen aan de gemeenteraad voorgelegd ter besluitvorming.

Sloot en bermbeheer
In 2022 geven we verdere uitvoering aan het getekende convenant bijenlandschap. Hierdoor ontstaat een aaneengesloten netwerk van leefgebieden voor bijen (honingbijen en wilde bijen) en andere bestuivers in West-Brabant. We scherpen het beleid aan op basis van de ervaringen in 2021.

Gezamenlijk maaibestek
Het gezamenlijke berm en sloot bestek voeren we uit samen met dertien andere gemeentes, het Waterschap Brabantse Delta, het Havenbedrijf Moerdijk en Staatsbosbeheer. Het bermenbestek is een grote, belangrijke extra stap voor het bijvriendelijk beheer en zal een totale looptijd hebben van vier jaar.

Areaal gegevens
In 2021 is een pilot gevoerd om enkele gazons om te vormen naar lang gras. Aan de hand van meldingen en ervaringen worden deze verwerkt in een nieuwe groenkaart waar meer ruimte is voor biodiversiteit.

Met het project “Oude Hoge Veer locatie Raamsdonksveer” zal invulling worden gegeven aan de opdracht in raadsprogramma dat we bij nieuwbouw meer in gaan zetten op betaalbare, kleinere woningen voor 1 tot 2 persoonshuishoudens voor jongeren en ouderen samen. 

Met de vaststelling van de programma-exploitatie en de hoofduitgangspunten voor het programma Donge Oevers kunnen de zeven verschillende locaties ontwikkeld worden. Daarmee wordt uitvoering gegeven aan het raadsprogramma op het gebied van de Donge Oevers: een positief effect op de kwaliteit van leven en onze toeristische, recreatieve, cultuurhistorische en economische waarden.

De opdracht in het raadsprogramma voor wat betreft de energietransitie is dat we regie houden op de beschikbare ruimte en het feit dat de raad tegen het plaatsen van grote windmolens is en de voorkeur uit gaat naar andere vormen van energieopwekking. Met de Regionale Energiestrategie (RES) wordt hier invulling aan gegeven. Onze gemeente heeft daarin geen windopgave.

Doelstelling afval: 100 kilo restafval per inwoner per jaar in 2025 en 75% afvalscheiding of meer. Hiervoor gaan we over naar het Nieuwe Inzamelen, waarbij de systematiek uit de proefwijk in heel de gemeente wordt doorgevoerd. Hoogbouw en verzamellocaties krijgen voorzieningen voor GFT, PMD en/of oud-papier. De laatste werkzaamheden worden in 2022 uitgevoerd.

Medio 2022 worden de financiële effecten voor de meerjarenbegroting 2023-2026 doorberekend op basis van de gewijzigde inzamelsystematiek vanaf 2023. Daarbij wordt eveneens beoordeeld in hoeverre de egalisatievoorziening afvalstoffenheffing toereikend is voor de opgave waarvoor we ons gesteld zien. Dat doen we door goed te kijken naar de uitgaven, maar ook naar de inkomsten, door een goede keus voor de tarieven van 2023 en verder.

Thuisvester heeft het voortouw genomen om in een projectgroep, samen met de vertegenwoordiging van de gemeente, naar de toekomstige invulling van het oude Hoge Veer terrein te kijken. De contouren van de nieuwe invulling zullen eind 2021 steeds concreter worden, maar naar verwachting zal ook een deel van 2022 nog gewerkt worden aan verdere uitwerking van de plannen. De gemeenteraad zal een startnotitie worden voorgelegd ter instemming van de plannen.

Vanwege de nieuwbouwplannen van basisschool de Wilsdonck komt het schoolgebouw en het naastgelegen gebouw van de kinderopvang op termijn leeg. Aan de Grote Kerkstraat liggen enkele detailhandelspanden waarvan de eigenaren hebben laten doorschemeren deze wellicht tot ontwikkeling te willen brengen.

Om als gemeente voorbereid te zijn en de juiste ruimtelijke keuzes te kunnen maken over deze ontwikkelingen wordt gewerkt aan de visie voor het gebied Grote Kerkstraat van Rembrandtlaan tot Rubensstraat met een doorkijk richting Boterpolderlaan. Met inwoners en belanghebbenden wordt gekeken naar het toekomstbeeld van deze karakteristieke straat in Raamsdonksveer.

Met het ondergronds brengen van de 150 kV hoogspanningsverbinding die al jaren onze kernen ontsieren wordt een belangrijke kwaliteitswinst behaald. Echter de aanwezigheid van de hoogspanningsverbinding maakte ook dat delen van Geertruidenberg en Raamsdonksveer niet interessant waren voor ontwikkeling en al jaren een aangename groene inrichting hebben, bijvoorbeeld rondom de vesting of de Lindonklaan.

Nu de kabels en masten op termijn gaan verdwijnen is in 2021 gestart aan het opstellen van een inrichtingsplan voor de vrij te komen locaties. Niet om allerlei ontwikkelingen mogelijk te maken, maar om de kwaliteit te behouden en te kunnen reageren op plannen en initiatieven die hoogstwaarschijnlijk gaan komen nadat het tracé is verwijderd. Of het inrichtingsplan uiteindelijk zal leiden tot investeringen voor herinrichting moet nog blijken.

Warmtetransitie
In 2022 starten we met de eerste verdiepende onderzoeken naar aanleiding van de eind 2021 vastgestelde Transitie Visie Warmte. Denk hierbij bijvoorbeeld aan maatschappelijke kosten-batenanalyses en draagvlakonderzoeken. Verder gaan we gemeentebreed door met het besparen van energie onder het motto; wat we niet verbruiken, hoeven we ook niet op te wekken. Wijk-/gebiedsgerichte besparingsaanpak inwoners In 2022 zetten we de besparingsopgave per wijk/buurt door. Zo houden we Buurtacties Energiezuinig Wonen, verschillende collectieve inkoopacties voor isolatie en zonnepanelen. Samen met onze partners maken wij de wijken stapsgewijs gereed voor de stap naar aardgasloos verwarmen en koken. We hebben een extra RREW-subsidie aangevraagd en gekregen die we inzetten voor de extra kosten die hierbij komen kijken.

Energiebesparing bedrijven
Om bedrijven verder te stimuleren te verduurzamen zetten we een duurzaamheidsloket voor bedrijven op. Dit doen we op dezelfde manier als het duurzaamheidsloket voor inwoners. Via dit loket kunnen bedrijven alle relevante informatie over verduurzaming vinden en kunnen ze terecht met al hun vragen. Samen met partners gaan we in gesprek om te onderzoeken wat bedrijven verder nodig hebben om de volgende stap te maken.

Regionale Energie Strategie
In het kader van de uitvoering van de RES West-Brabant wordt een regionaal ontwikkelfonds voor lokale energieprojecten uitgewerkt. Hiervoor is een eenmalige inleg van alle deelnemende gemeentes vereist. De exacte hoogte van de inleg moet nog worden bepaald en zal nog worden voorgelegd aan de gemeenteraad. De VNG heeft bij de ondertekening van het Klimaatakkoord aangedrongen op voldoende tegemoetkoming aan de gemeentes om uitvoering te geven aan het klimaatakkoord. Hoe het Rijk hier invulling aan geeft is nog niet bekend.

FTE horende bij opgave duurzaamheid
De regionale energiestrategie en de transitievisie warmte zijn beide beleidstukken waarvan de uitvoering nog niet was voorzien bij het opstellen van het duurzaamheidsprogramma. Beide zijn het uitvoeren van hogere wetgeving. De raad heeft zich in mei dit jaar gecommitteerd aan de doelstellingen in de RES voor 2030. Dat zijn in het kort een besparing van 21% van de energie (voor alle sectoren) en het opwekken van 24 GWh zonnevelden op land en 8 GWh zon op dak. Daarnaast is afgesproken de RES iedere 2 jaar te updaten.

Voor de TVW gelden eigenlijk dezelfde argumenten. Al gaat het daar vooral om het participatietraject per wijk/ buurt om aardgas vrij te worden. Ook dat beleid wordt 2 tot 3 jaarlijks geüpdatet, met dezelfde inschatting qua tijd. De overige tijd zal worden besteed aan enerzijds uitvoeren en begeleiden van verdiepende onderzoeken naar o.a. warmtenetten en aquathermie en anderzijds dus naar participatietrajecten met inwoners en het begeleiden van isolatieactie e.d.

Tot slot zit er bij het duurzaamheidsprogramma de meeste “keuzevrijheid”. De raad heeft zich in 2018 gebonden aan de doelen en projecten in dat programma, dit is echter geen uitvoering van hogere regelgeving (al is het e.e.a. wel met elkaar verbonden natuurlijk). Het staat de raad c.q. bestuur dus vrij om hiervan af te wijken. Dat heeft de raad reeds gedaan door het bijna halveren van het budget. Echter heeft de raad de ambitie niet gehalveerd. Er staat voor de uitvoering van het programma 3.6 fte geprognotiseerd. Gezien de bijna halvering van budgetten, is ambtshalve besloten om een aanzienlijk deel (nog) niet uit te voeren. Echter betekent dat nog steeds een aardige ambitie, waarvoor wel capaciteit nodig is.

In totaal betekent dit dat er in 2022 1 FTE (€ 77.000) extra wordt gevraagd en dat er mogelijk de komende jaren nog extra inzet structureel benodigd is. Wij verwachten echter ook inkomsten hiertegenover te kunnen stellen: het Rijk heeft namelijk 75 miljoen gereserveerd voor de opgave duurzaamheid, waarvan er naar verwachting een deel van naar gemeenten komt om vorm te kunnen geven aan de opgave duurzaamheid. Dit zal definitief bekend worden al er een nieuw kabinet is.

Klimaatadaptatie
In het kader van de DPRA (Deltaplan ruimtelijke Adaptatie) stelden we in 2018 een klimaatstresstest op. Uit deze test kwamen kaarten die kwetsbare gebieden voor overstroming, wateroverlast, droogte en hittestress binnen de gemeente weergeven. Naar aanleiding daarvan stellen we samen met de gemeente Drimmelen een adaptatiestrategie op in de vorm van een uitvoeringsagenda voor een klimaat bestendige gemeente. Aan deze uitvoeringsagenda zijn subsidies gekoppeld vanuit rijksoverheid en provincie Noord-Brabant.

Daarnaast wordt momenteel en komend jaar gewerkt aan een integraal inrichtingsplan voor de openbare ruimte binnen de gemeente. De volgens nationale wetgeving verplichte uitvoeringsagenda klimaat-adaptatie geldt hiervoor als belangrijke bron. Maatregelen die voortvloeien uit deze uitvoeringsagenda worden deels gefinancierd door subsidies vanuit rijksoverheid en provincie Noord-Brabant. Waarbij het per maatregelen verschilt of dit 1/3 of 2/3 subsidie zal zijn. Het resterende bedrag voor de maatregelen dient bijgedragen te worden door de gemeente. Deze kosten zullen eind 2021 worden vastgesteld.
Deze maatregelen zullen waarschijnlijk ook besparingen met zich meebrengen voor wegen en riolering.

Subsidie afkoppeling regenwater
Er wordt op dit moment regelmatig gebruik gemaakt van de subsidie, gemiddeld eenmaal per week. Voorlopig kunnen de aanvragen afhandelen binnen het bestaande budget. In 2022 zullen we deze subsidie blijven aanbieden.

Groene daken subsidie
Ook hier blijven we binnen het budget; we merken wel dat er minder gebruikt wordt gemaakt van deze subsidie. Daarom zullen we in 2022 hier meer aandacht aan besteden.

Dekkende openbare oplaadinfrastructuur
Met elektrificatie van voertuigen wordt er een bijdrage geleverd aan het behalen van de klimaatdoelstellingen. De verwachting is dat in 2030 zo’n 1,7 miljoen laadpunten in Nederland nodig zijn waarvan een groot deel in de publieke ruimte geplaatst moet worden. Nationaal zijn daarom afspraken gemaakt in de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL). Het is een breed gedragen meerjarige beleidsagenda voortkomend uit het Klimaatakkoord in Parijs 2015.

Met de laadpalen concessie (2021-2024) die de gemeente met de provincie Noord-Brabant is aangegaan wordt hierop ingespeeld door laadpalen proactief strategisch te plaatsen. Door deel te nemen aan de concessie worden de kosten voor het plaatsen en onderhoud voor 10 jaar van deze laadpalen door de Provincie Noord-Brabant betaald.

Momenteel zijn er 25 openbare laadpalen binnen de gemeente geplaatst en operationeel. In 2021 worden nog eens 18 openbare laadpalen proactief uitgerold. Doel is dat eind 2022 in totaal 75 openbare laadpalen binnen de gemeente operationeel zijn. Hierdoor ontstaat een totale laadpaal infrastructurele dekking binnen de gemeente. Door deze uitrol wordt ingespeeld op het duurzaamheidsprogramma van de gemeente Geertruidenberg.

Bereikbaarheid met OV en fietsen verbeteren
Met betrekking tot het OV is de provincie de concessieverlener en in de basis de verantwoordelijke partij. Samen met de provincie en de concessienemer wordt jaarlijks naar de lijnvoering en het dienstregeling gekeken en eventueel gefinetuned om het OV gebruik te bevorderen. In de eerstvolgende concessie wordt ook ingezet op zero-emissie bussen.

Op het gebied van circulaire economie is een eerste start gemaakt met deel- en kringloopinitiatieven in de vorm van Park Sharing. Park Sharing is een soort marktplaats waar bedrijven werknemers en materiaal kunnen uitlenen of verhuren aan andere bedrijven volgens het principe “lokaal samen delen is samen sterk”. Bijvoorbeeld als een bedrijf een heftruck tijdelijk niet of niet zo vaak nodig heeft, maar een ander bedrijf hier juist vraag naar heeft. In 2022 zetten we dit initiatief voort en kijken we naar hoe we vergelijkbare initiatieven kunnen stimuleren ten behoeve van een circulaire economie.

Uitwerking / realisatie Visie Hooipolder
Samen met de omgeving, provincie en gemeente Waalwijk is de visie Hooipolder afgerond en aangenomen door de raad. Het plan geeft een beeld van de gewenste infrastructuur als de reconstructie van de A27 en Hooipolder gereed is, maar ook welke maatregelen de komende jaren gewenst zijn om de (verkeers)overlast in het gebied tijdens de reconstructie te beperken. De voorgestelde maatregelen en plannen worden eind 2021 en in 2022 uitgevoerd en / of nader uitgewerkt. Voor de uitvoering zijn geen extra middelen noodzakelijk.

Slimme aanpak A27
Met de uitvoering van de reconstructie A27 zal de druk op het onderliggend wegennet toenemen en de (economische) bereikbaarheid afnemen. Om deze effecten te beperken is een samenwerkingsverband opgericht met alle gemeenten, provincies, waterschappen en RWS-districten aan de A27 Houten-Hooipolder. Doel van deze samenwerking is integraal te kijken naar de te verwachten effecten en mogelijke maatregelen. Het gezamenlijk optrekken zorgt voor betere slagkracht (maatregelen stoppen niet bij gemeentegrenzen), afstemming van maatregen (dat ze elkaar versterken), sterkere positie in het project Verbreding A27, meer invloed naar onder andere het Rijk.

Reconstructie A27 / Hooipolder
In 2022 is zeer waarschijnlijk de uitvoerende aannemerscombinatie voor de reconstructie A27 / Hooipolder bekend. Er dienen dan afspraken gemaakt te worden over de wijze van uitvoering van de verschillende werkzaamheden.

Onderstaande tabel bevat de Beleidsindicatoren van Programma 1, Leefbaarheid, Wonen en Duurzaamheid

In dit programma zijn de bijdragen aan de volgende gemeenschappelijke regelingen opgenomen:
•    Gemeenschappelijke regeling Regio West Brabant.
•    Gemeenschappelijke regeling van de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant.
•    Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant.
•    Gemeenschappelijke regeling nazorg gesloten stortplaatsen.

Informatie over deze regelingen kunt u vinden in  de paragraaf F- Verbonden partijen 

In de onderstaande tabel wordt op hoofdlijnen een toelichting gegeven op de investeringen zoals opgenomen in het investeringsplan 2022 of in het boekjaar 2022 separaat door de  gemeenteraad zijn besloten. In het jaarrekeninggedeelte is de detailinformatie van alle lopende investeringen opgenomen.