Toelichting op het overzicht baten en lasten

Reserve Bomenfonds:

In de MvA van de begroting 2023 is ingegaan op de natuurcompensatie van Rijkswaterstaat. De verplichting van natuurcompensatie heeft Rijkswaterstaat afgekocht. De provincie gaat dat uitvoeren conform het vastgestelde tracébesluit. De beschermende bomen van de gemeente uit de bomenstructuurkaart gaat Rijkswaterstaat wel financieel compenseren middels een storting van € 132.000 in het bomenfonds. De storting in het bomenfonds wordt in de jaarrekening gerealiseerd.

Vrije Algemene Reserve:

De storting in de Vrije Algemene Reserve vanwege budgetoverhevelingen voorgaande dienstjaren (herkomst 2021) is € 50.000 en had betrekking op onderhoud bomen. De last is onder  taakveld 5.7 (parken en plantsoenen) opgenomen .  

Grondexploitatie algemene dienst:

Het snippergroenproject heeft enkele maanden stil gelegen, waardoor niet alle uren die voor dit jaar begroot waren daadwerkelijk gemaakt zijn. Het stilleggen van het project had te maken met het vormgeven van de betalingsregelingen, de ontwikkelingen rondom het Didam-arrest en het organiseren van een algehele bewonersavond en het onderzoeken van een door de bewoners gesuggereerde ‘uitsterfconstructie’. Na dit onderzoek en het hierop volgende collegebesluit is het project weer opgestart.

Diverse afwijkingen geven een nadelig verschil van € 38.000 (Saldo van  6 afwijkingen < € 25.000)

Wegen, straten en pleinen:

De werkzaamheden omtrent de samenwerkingsovereenkomst (SOK) met Delta Fiber voor de aanleg van het glasvezelnetwerk zijn in 2022 nog niet afgerond. De werkzaamheden gaan in 2023 verder waar die gebleven zijn in 2022.  Naar verwachting wordt in 2023 voor begeleiding nog € 122.000 nog uitgeven. Voorgesteld is € 122.000 over te hevelen naar 2023. 

De afkoopsom “Verbindingsweg A27” wordt bij oplevering van de deze weg ontvangen (medio 2026). Omdat daarom ook geen storting in de voorziening geprogrammeerd onderhoud wegen kan plaatsvinden is het niet storten in de voorziening een voordeel van het saldo van € 1.393.000 (budgettair neutraal omdat nadeel van gelijke omvang is opgenomen onder inkomsten)

Verkeerszaken: 

Plankosten verbreding A27: Project loopt over het jaar heen. Wordt de komende jaren  afgerond. Hier hangt een bestuurlijk opdracht  aan vast; het begeleiden en behartigen van onze belangen bij de verbreding van de A27 (€ 22.000).

Actualisatie mobiliteitsbeleid: Project loopt over het jaar heen en wordt in 2023 afgerond. Hier hangt een bestuurlijk opdracht  aan vast; het actualiseren van het mobiliteitsplan (€ 42.000). Voorgesteld is € 64.000 over te hevelen naar 2023.

Openbare verlichting:

In 2022 zijn een  aantal grote schades geweest en schades uit 2021 hersteld. Verschil met post  verhaal schades en vernielingen komt doordat niet alle schades verhaalbaar zijn.

A27 Maatregelen / Omgevingsvisie Hooipolder:

Betreft uitvoering van de eerste maatregelen vanuit visie Hooipolder die deels op grondgebied Geertruidenberg plaatsvinden en deels op dat van Waalwijk. Zodoende is €100.000,-overgemaakt aan Waalwijk. Alle kosten worden verrekend met toegekende subsidie vanuit provincie. Deze verrekening vindt intern plaats vanuit de voorziening.

Sloten / waterlossingen:

De afvalverwijdering bij slotenonderhoud viel mee. 

Diverse afwijkingen geven een afwijking van € 9.000

Plantsoenen en parken:

Het onderhoud voor gazons en bomen viel € 76.000 hoger uit dan begroot. Voor het op te stellen plan programma openbare ruimte is nog een budget beschikbaar van € 36.000. Omdat dit plan in 2023 wordt afgerond is voorgesteld € 36.000 over te hevelen naar 2023.

Diverse afwijkingen geven een voordeel van € 22.000

Riolering algemeen:

De uitgaven terzake van riolering zijn in 2022 in totaliteit € 78.000 meegevallen. 

Voorziening riolering:

Het algehele resultaat binnen het taakveld riolering leidt ertoe dat een bedrag van € 224.000 kan worden gestort in de voorziening riolering. (omdat in de exploitatiecijfers rekening was gehouden met een onttrekking van € 97.000 is het netto resultaat binnen het taakveld € 127.000)

Diverse afwijkingen geven een voordeel van € 61.000

Afvalverwijdering huisvuil:

De effecten van de invoering van Het nieuwe inzamelen zijn in 2022 goed te zien. Voor de inzameling aan huis zien we de hoeveelheid restafval afnemen en het scheidingspercentage toenemen. Hierdoor dalen de inzamel- en verwerkingskosten. De hoeveelheid restafval afkomstig uit de huis-aan-huis inzameling is gedaald van 2.890.000 kilo in 2021 naar 2.157.000 kilo in 2022. De inzamel en stortkosten van de afvalverwijdering huisvuil zijn daarmee € 81.000 lager dan begroot. 

Afvalverwijdering huisvuil:

Het algehele resultaat binnen het taakveld afval leidt ertoe dat een bedrag van € 242.000 kan worden gestort in de voorziening afval. (omdat in de exploitatiecijfers rekening was gehouden met een onttrekking van € 52.000 is het netto resultaat binnen het taakveld € 190.000)

Afvalverwijdering container management:

In 2022 hebben we een groot aantal nieuwe containers in gebruik genomen. Het merendeel van deze containers is later in het jaar geplaatst, dan in eerste instantie de bedoeling was. Hierdoor zijn ook de kosten voor onderhoud en beheer van deze containers lager dan begroot.  Daarbij komt nog dat wij eind 2021 een gunstig onderhoudscontract hebben afgesloten voor het onderhoud van de ondergrondse containers in onze gemeente en dat er met onze buitendienst afspraken zijn gemaakt over het oppakken van de eerstelijns storingen, waardoor we de inzet en kosten van de externe onderhoudspartij hebben kunnen beperken. De kosten van onderhoud en beheer ondergrondse containers is € 33.000 lager dan begroot

Diverse afwijkingen geven een voordeel van € 51.000 (14 afwijkingen) 

Algemeen Milieu:

Het extra budget duurzaamheid (gedekt uit de Vrije Algemene Reserve 2018) is niet gebruikt in 2022 en valt vrij. De begrote onttrekking uit de Vrije Algemene Reserve wordt derhalve ook niet uitgevoerd.

Daarnaast € 54.000 overgehouden op het budget uitvoering duurzaamheidsprogramma. In 2022 verkregen we vanuit het Rijk de RREW subsidie waarmee we veel uitvoeringskosten konden dekken (RREW subsidie à €144.648). Voor 2023 is een dergelijke subsidie nog niet voorhanden, waardoor we verwachten het restant van het uitvoeringsbudget 2022 in 2023 nodig te hebben. Voorgesteld is € 53.000 over te hevelen naar 2023.

Middelen Klimaatakkoord:

Voor energiebesparende maatregelen (groot) is een gedeelte van de rijksmiddelen (€ 181.000) doorgeschoven naar 2023 omdat deze in 2022 niet zijn uitgegeven. Daarnaast resteren de  gelden die zijn ontvangen voor het aantrekken van personeel voor de uitvoering van het klimaatakkoord. Voorgesteld is deze € 190.000 over te hevelen naar 2023. 

Diverse afwijkingen geven een voordeel van € 67.000 (18 afwijkingen) 

Bestemmingsplannen:

Planontwikkelingskosten heeft een nadeel wat ontstaat omdat de aanleg van het openbaar gebied Mondriaanstraat niet was begroot. Er zijn kosten (€ 104.000) gemaakt maar deze zijn doorbelast aan Thuisvester. 

(VAR18) Bestemmingsplannen:

Het extra budget Omgevingsplan voor omgevingswet (gedekt uit de Vrije Algemene Reserve 2018) is niet gebruikt in 2022 en valt vrij. De begrote onttrekking uit de Vrije Algemene Reserve wordt derhalve ook niet uitgevoerd. Er is een start gemaakt met het opstellen van het omgevingsplan, dit betreft een project dat meerdere jaren in beslag neemt. Er zijn nog geen facturen ontvangen en naar verwachting kunnen deze worden betaald uit de reguliere budgetten. 

(VAR19) Bestemmingsplannen:

Er is een start gemaakt met het opstellen van het omgevingsplan, dit betreft een project dat meerdere jaren in beslag neemt.  Er is opdracht verleend aan een externe partij en de eerste werkzaamheden zijn uitgevoerd. Er zijn nog geen facturen ontvangen, daarom is nog geen aanspraak gemaakt op het budget van 2022.  Voorgesteld is om € 88.000 over te hevelen naar 2023.

Diverse afwijkingen geven een voordeel van € 52.000

Grondexploitaties:  W. Boonstraat (Bavokerk):, Peuzelaar, Achter de Hoeven, Rivierkade en Oude Haven deel B Woningbouw

Binnen de grondexploitaties  2022 zijn diverse bedragen (nog) niet uitgegeven.  Het netto resultaat van de verschillende afwijkingen bedraagt € 551.000. Voor meer informatie wordt verwezen naar de paragraaf grondexploitatie. Het effect voor de jaarrekening is budgettair neutraal omdat lasten en baten via een balansmutatie worden geëgaliseerd.  Zie ook de afwijkingen bij de baten van dit taakveld.

Volkshuisvesting:

Het programma wonen is uitgesteld, omdat ambtelijke capaciteit moest worden ingezet voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen en de crisis op de woningmarkt. In 2023 is het budget benodigd voor onderzoeken en ondersteuning om hiermee het programma Wonen op te kunnen stellen. Voorgesteld is om € 19.000 over te hevelen naar 2023.

Omgevingswet:

In 2022 zijn er op de Omgevingswet slechts een beperkt aantal uitgaven verantwoord. Immers, uitstel van de Omgevingswet was weer aan de orde. Nu staat inwerkingtreding voor 1 januari 2024. Gelet hierop wordt voorgesteld om het resterende budget Omgevingswet 2022 ten bedrage van € 86.000 mee te nemen naar 2023.

Omgevingsvergunning:

Er zijn minder plannen over aanvragen met activiteit milieu in combinatie met bouwen voorgelegd aan de OMWB. 

Diverse afwijkingen geven een voordeel van € 9.000

Reserve afschrijving bouwkundige kosten Mafeking:

De afschrijvingslast van de bouwkundige kosten Mafeking worden gedekt door een onttrekking uit de reserve. Gebleken is dat de afgelopen jaren de onttrekking uit deze dekkingsreserve te laag is geweest. Dit wordt gecorrigeerd met een eenmalige extra onttrekking.

VAR18 Amendement extra budget duurzaamheid:

Voor de uitvoering van de duurzaamheidsopgave zijn de reguliere exploitatiebudgetten voldoende. Het is niet noodzakelijk om uit de Vrije Algemene Reserve een incidentele onttrekking te doen.  

VAR18 Bestemmingsplan wonen:

Voor de bestemmingsplannen en het omgevingsplan is in 2018 incidenteel budget beschikbaar gesteld met dekking uit de Vrije Algemene Reserve. Voor de uitvoering zijn de reguliere exploitatiebudgetten voldoende. Het is niet noodzakelijk om uit de Vrije Algemene Reserve een incidentele onttrekking te doen.  

Reserve grondexploitatie:

De onttrekking uit de reserve grondexploitatie had betrekking op diverse lasten vanwege de inrichting van het openbaar gebied omgeving Brahmstraat. In 2022 is hiervoor € 30.000 minder uitgegeven. De uitgaven worden in 2023 verwacht en de dekking uit de reserve grondexploitatie zal dan worden opgevoerd. 

Grondexploitatie algemene dienst:

In 2022 hebben enkele grotere grondverkopen plaatsgevonden. Zo is er in totaal voor ruim € 36.000,- grond aan Enexis verkocht, en hebben er drie grotere grondverkopen aan bewoners en bedrijven plaatsgevonden. 

Grondexploitatie algemene dienst:

Een deel van dit nadeel, te weten €23.000,-, is het gevolg van de betalingsregelingen waarbij bewoners ook de kosten koper in de betalingsregeling kunnen verwerken. De gemeente schiet dan als het ware de kosten koper voor, waarna dit bedrag middels de betalingsregeling verhaald zal worden bij de bewoners. Het andere deel van dit nadeel, te weten €21.000,-, betreffen mindere opbrengsten: enkele koopovereenkomsten zijn in 2022 nog niet definitief geworden. Hierdoor kunnen deze bedragen niet meegerekend worden met de opbrengsten in 2022. Deze overeenkomsten zullen in 2023 definitief worden en daarmee alsnog gerealiseerd worden.

Diverse afwijkingen geven een voordeel van € 36.000

Wegen, straten en pleinen:

De werkzaamheden omtrent de samenwerkingsovereenkomst (SOK) met Delta Fiber voor de aanleg van het glasvezelnetwerk zijn in 2022 nog niet afgerond. De werkzaamheden gaan in 2023 verder waar die gebleven zijn in 2022.  De inkomsten worden in 2023 ontvangen. vandaar dat in de overheveling voorgesteld wordt rekening te houden met de ontvangst van € 249.000

Verkeerszaken:

De afkoopsom “Verbindingsweg A27” wordt bij oplevering van de deze weg ontvangen (medio 2026). Omdat daarom ook geen storting in de voorziening geprogrammeerd onderhoud wegen kan plaatsvinden is het niet storten in de voorziening een voordeel van het saldo van € 1.393.000 Hierdoor is het budgettair neutraal.

A27 Maatregelen / Omgevingsvisie Hooipolder:

De lasten en baten inzake de A27 maatregelen worden gedekt door een bijdrage van de provincie. Deze bijdrage wordt via de balans bewaakt. Het saldo is voor deexploitatie budgettair neutraal. Omdat de lasten € 75.000 mee zijn gevallen, is de compensatie € 75.000 lager.

Plantsoenen en parken:

In de MvA van de begroting 2023 is ingegaan op de natuurcompensatie van Rijkswaterstaat. De verplichting van natuurcompensatie heeft Rijkswaterstaat afgekocht. Deze inkomst was niet geraamd.  De inkomst wordt gestort in de reserve bomenfonds. 

In 2022 waren er voor woningen en niet-woningen circa 100 belastingplichtigen meer dan in 2021. Dit samen met wat minder leegstand dan verwacht, heeft voor deze meeropbrengst gezorgd.

Diverse afwijkingen geven een nadeel van € 3.000

Afvalstoffenheffing en reinigingsrechten:

 In 2022 waren er voor woningen circa 100 belastingplichtigen meer dan in 2021. Daarnaast is er minder leegstand zijn geweest dan waarmee begroot is. 

Diverse afwijkingen geven een nadeel van € 8.000

Middelen klimaatakkoord:

De middelen klimaatakkoord zijn gebaseerd op een SPUK uitkering (Specifieke Uitkering). Een van de kenmerken van een SPUK uitkering is dat uitgaven en inkomsten over meerdere jaren verdeeld mogen worden en overheveling naar latere jaren worden verwerkt via een balansmutatie. Het resultaat van deze regelingen is veelal budgettair neutraal. Als er overblijft moet dit worden terugbetaald. Door deze systematiek ontstaan er, administratieve,  verschillen tussen begrote inkomsten en werkelijke inkomsten. De inkomst wordt via een begrotingswijziging in het volgende jaar (wederom) opgevoerd tezamen met de bijbehorende uitgavenramingen.

Bestemmingsplannen pilots en projecten:

De exploitatiebijdrages voor de Veerse Toren en Koloszaal zijn gedeeltelijk al vooruit betaald. 

Grondexploitatie:

Binnen de grondexploitaties  2022 zijn diverse bedragen (nog) niet uitgegeven.  Het netto resultaat van de verschillende afwijkingen bedraagt € 551.000. Voor meer informatie wordt verwezen naar de paragraaf grondexploitatie. Het effect voor de jaarrekening is budgettair neutraal omdat lasten en baten via een balansmutatie worden geëgaliseerd.  Zie ook de afwijkingen bij de baten van dit taakveld.

Omgevingsvergunning:

Er zijn in het laatste kwartaal nog enkele grote bouwplannen ontvangen waarvan onzeker was of deze nog in 2022 zouden worden ingediend. 

€ 3.000

Bedrag

Tussen begroting en rekening zijn geen te verklaren afwijkingen.

Diverse afwijkingen geven een voordelig verschil van € 24.000

Diverse afwijkingen geven een voordelig verschil van € 4.000

Sportbeleid: 

Het uitvoeringsbudget van het Lokaal Sportakkoord mag ook in 2023 gebruikt worden. In 2023 zal via de Voorjaarsnota het noodzakelijk geacht budget worden opgevoerd.  

Sportbeleid:

Dit betreffen de zogenaamde NPO gelden, die ingezet moeten worden om de effecten van de coronacrisis op het gebied van (onderwijs)achterstanden aan te pakken. Aangezien deze mogen worden ingezet in de periode 2022-2025, worden deze middelen via de balans overgeheveld naar 2023.  

Zwembaden:

Dit betreft onderhoudswerkzaamheden aan de zwembaden. 

Zwembaden:

Dit betreft een openstaande factuur die door de exploitant nog betaald moet worden. 

Zwembaden:

Dit betreft de afrekening van de exploitatiebijdrage voor sportfondsen over de afgelopen jaren. 

Sportterreinen voor voetbal: 

Uitkering SPUK btw sport is voor een hoger bedrag begroot dan de voorlopige beschikking.

Zwembaden:

Nog te ontvangen huur zwembaden 2022.

Basisonderwijs:

NPO gelden zijn voor de periode 2022-2025. Via een balansmutatie (vooruit ontvangen bedragen) worden de voor de komende jaren via de Turaps beschikbaar gesteld. 

Huisvesting basisonderwijs:

We waren nog in afwachting van een factuur voor schade en vernielingen. Deze is inmiddels afgehandeld, er is dus geen overschot meer. 

Onderwijsachterstandenbestrijding:

Verbruik van het ontvangen budget mag over meerdere jaren worden uitgesmeerd. Hier is in 2022 dan ook een bedrag op open blijven staan waarbij het verzoek is gedaan om het restant over te hevelen. Dit bedrag zal via de balans worden overgeheveld naar 2023.  

Leerlingenvervoer:

De kosten van het leerlingen vervoer vielen hoger uit dan verwacht. Dit had te maken met een nieuwe aanbesteding, hogere brandstofkosten, en het feit dat er een substantiële verhoging is geweest in het aantal leerlingen dat gebruik maakte van individueel vervoer wat duurder is dan bijvoorbeeld vervoer middels een touringcar met meerdere leerlingen tegelijk.  

Basisonderwijs:

De NPO subsidie is op deze post weggezet. Over 2022 waren hiervoor nog geen / weinig facturen binnen gekomen, waardoor het verzoek is gedaan het restant over te hevelen. Deze middelen mogen van het Rijk voor meerdere jaren worden gebruikt.

Huisvesting basisonderwijs:

We waren nog in afwachting van een factuur voor schade en vernielingen. Deze is inmiddels afgehandeld. Er is geen overschot meer. 

Onderwijsachterstandenbestrijding:

Verbruik van het ontvangen budget mag over meerdere jaren worden uitgesmeerd. Hier is in 2022 dan ook een bedrag op open blijven staan waarbij het verzoek is gedaan om het restant over te hevelen. Dit bedrag zal via de balans worden overgeheveld naar 2023.  

Mutaties reserve Oekraïne 

In de begroting is medio 2022 via een begrotingswijziging de financiële verantwoording van de Oekraineregeling van het Rijk verwerkt. Aangenomen werd dat het op dat moment berekende overschot (€ 765.000) gereserveerd moest worden in een bestemmingsreserve omdat niet duidelijk was wat er met een overschot moest gebeuren (zelf houden of terugbetalen). Bij opstelling van de jaarrekening is duidelijk geworden dat overschotten vooralsnog bij de gemeente gereserveerd mogen worden. Omdat de uiteindelijke uitgaven lager bleken dan verwacht wordt het hogere overschot ook toegevoegd aan de reserve Oekraïne. 

Overigens wordt voor de ambtelijke inzet in 2022 een bedrag van € 498.000 toegerekend aan de inzet voor de Oekraïne regelingen. Voor een deel van de uren/werkzaamheden is ingehuurd. Een deel is doorgeschoven en daardoor kunnen in 2023 achterstanden worden geconstateerd.  Voorgesteld wordt om (50%) oftewel € 250.000 via een resultaatbestemming te reserveren om in 2023 extra in te kunnen zetten om eventuele achterstanden in te lopen.

Jeugd en jongerenwerk

De NPO-gelden zijn inzetbaar tot en met het schooljaar 2024-2025. De projecten die gefinancierd worden uit de NPO-gelden worden in 2023 en 2024 uitgevoerd. Het budget is daarom nog niet in 2022 besteed, maar dat zal in 2023 en 2024 gebeuren. 

Kinderopvang

De VVE subsidies over 2022 moesten nog worden uitbetaald. Dit is inmiddels verwerkt. 

Maatschappelijk werk

Dit budget betreft inhuur van een projectleider voor de subsidietender welzijn. Dit project loopt nog tot 1 juli 2023 en budget is daarvoor nog benodigd. Voorgesteld wordt om € 20.000 over te hevelen naar 2023.

Inburgering en statushouders

Per jaar ontvangen wij vanuit het Rijk een bijdrage voor de inburgeringsvoorzieningen. Deze is gebaseerd op het verwachte aantal inburgeraars wat onder de nieuwe wetgeving valt, en wordt achteraf bijgesteld aan de hand van het daadwerkelijke aantal. Halverwege 2022 hebben we de eerste statushouders die onder deze wetgeving vallen kunnen verwelkomen in onze gemeente. De meeste kosten die wij maken voor de inburgering vinden nog niet plaats in de eerste maanden dat zij hier komen wonen maar zijn verspreid over de inburgeringstermijn van 3 jaar. De middelen die wij overhouden betalen wij terug aan het Rijk. 

Inburgering en statushouders

Het regionale budget voor de pilot ontzorgen wordt ook in 2023 om voor de regio (Oosterhout, Drimmelen, Altena, Geertruidenberg) een contractmanager in te zetten om de kwaliteit van het inburgeringsaanbod te waarborgen.  Voorgesteld wordt om € 25.000 over te hevelen naar 2023.

Noodopvang Vluchtelingen Oekraïne Diverse onderdelen

In 2022 is uitvoering gegeven aan de Specifieke Uitkering Opvang Oekraïners. Omdat dit een incidentele regeling betrof zonder enige onderbouwing van de ramingen is een begrotingswijziging opgenomen gebaseerd op inschattingen die in beginsel leiden tot een storting van een overschot in de reserve Oekraïners. De diverse uitgaven die geraamd waren zijn per saldo € 51.000 gunstiger uitgevallen. Diverse kleinere uitgaven (<€ 25.000) vielen ook lager uit voor een totaal bedrag van € 113.000. 

Centrum Jeugd en Gezin Drimmelen - Geertruidenberg

De begroting CJG kent een gemeentelijke bijdrage van € 1.967.500 (983.750 per gemeente). Deze middelen zijn niet geheel besteed. Door een laag ziekteverzuim zijn de begrote middelen voor vervanging niet besteed (ca. € 133.000) en is door de krapte op de arbeidsmarkt een vacature lange tijd onvervuld gebleven ( ca €26. 000) Hierdoor is er een positief resultaat van € 160.720,-- wat terug zal vloeien naar de gemeentes (gemeente Geertruidenberg 50%).

Naast de middelen uit de begroting heeft het CJG van beide gemeentes in totaal €381.000 ontvangen voor tijdelijke uitbreiding van de formatie met in totaal 2 Fte (1Fte per gemeente) voor een extra CJG-professional bij het onderwijs en een uitbreiding van 1,5 Fte  (0,75 per gemeente) om de wachttijden in de keten op te kunnen vangen zonder dat de eigen wachtlijst verder oploopt en preventieve en laagdrempelige opvoedondersteuning in de knel komt. Deze middelen zijn besteed conform doelstellingen. 

PW inkomen

De totale uitgave aan bijstandsuitkeringen is vergelijkbaar met het jaar ervoor. Het klantenbestand is qua grootte vrijwel gelijk gebleven. Omdat een groot deel van de 'makkelijk' te bemiddelen klanten inmiddels is uitgestroomd blijft een bestand over van klanten die minder makkelijk uitstromen.  

PW inkomen

Als gevolg van o.a. Corona heeft de plaatsing van personen met loonkostensubsidie vrijwel stil gelegen. Inmiddels komt deze plaatsing weer goed op gang, wat met zich meebrengt dat hier extra uitgaven voor zijn gedaan. Er zijn 10 personen meer gebruik gaan maken van de loonkostensubsidie dan vorig jaar (59 vs 69).

PW Inkomen

Door het afboeken van een aantal oude posten en het opvoeren van minder vorderingen met een lange looptijd is de dotatie aan de voorziening lager dan verwacht.

Inkomensvoorzieningen (IOAW/IOAZ)

Aantallen personen dat gebruik maakt van IOAW of IOAZ is gelijk gebleven, echter voor langere duur en met minder eigen inkomsten, waardoor de uitgaven zijn toegenomen.

Bijstand Binnenvaart

Er waren  geen aanvragen of uitkering  Binnenvaart in 2022.
Het is niet te voorspellen of er een aanvraag gaat binnen komen in een jaar. 

Bijzondere bijstand

Wisselend succes bij (prestaties van) inhuurkrachten, waardoor er is ingehouden op facturen en/of vroegtijdig afscheid is genomen. Hierdoor is er ongebruikt budget voor inhuur overgebleven.

Bijzondere bijstand

Er zijn diverse uitgaven dit jaar toegenomen, waaronder m.n. tandartskosten (veel aanvragen, hoge bedragen per aanvraag), kinderopvang ivm sociaal medische indicatie, verhuiskosten (eerste huren Lievenshove, deze worden ook weer teruggevorderd). Tevens meer nieuwe bewoners vanuit crisis die aanspraak kunnen maken op verhuiskosten, reiskosten (voor schoolbezoek ISK, meer statushouders met meer kinderen die hier gebruik van moeten maken), aanvullende bijstand < 21 jaar (oa Lievenshove, beschermd wonen).

Bijzondere bijstand

Het Rijk ging uit van 70% bereik van de doelgroep voor de energietoeslag. In de praktijk ligt dit percentage (zowel landelijk als in Geertruidenberg) hoger. Staatssecretaris heeft toegezegd dat de meerkosten (naar rato) gecompenseerd zullen worden.

Participatiebudget

De kosten voor begeleiding door MidZuid van de klanten die gebruik maken van loonskostensubsidie vallen onder deze uitvoeringskosten. De tarieven van MidZuid zijn in 2022 weer verhoogd, in lijn met de nieuwe CAO, wat heeft geleid tot een overschrijding op deze post. Per saldo wordt de overschrijding ruimschoots gecompenseerd me  voordelen op andere specifieke begrote posten

WMO Hulpmiddelen

Het overschot op de post Wmo Hulpmiddelen is te verklaren door een terugloop in het aantal uitstaande rolstoelen en scootmobielen en de daarmee samenhangende kosten.

WMO Vervoersvoorzieningen

Sinds Corona hanteren we een andere berekeningssystematiek, met zogenaamde staffelprijzen. Het  vervoersvolume is hierdoor nog  van grotere invloed op de uiteindelijke kostprijs. En daarmee, met name door de grote schommelingen in het gebruik van de Deeltaxi tijdens Corona, lastiger voorspelbaar.

WMO, huishoudelijke verzorging in natura

De verklaring voor het overschot op de post huishoudelijke ondersteuning ligt deels in het personeelstekort in de huishoudelijke ondersteuning. Hierdoor blijft de omzet van de zorgaanbieders achter ten opzichte van de afgegeven indicaties. 

WMO, huishoudelijke verzorging, PGB

De uitgaven op de post huishoudelijke ondersteuning PGB is lager uitgevallen dan vooraf ingeschat.

WMO Begeleiding groep

Feitelijk is er geen overschot op Wmo Begeleiding groep, omdat dit bedrag wegvalt tegen het bedrag op de volgende regel. Vanaf 2023 zijn beiden kostensoorten samengevoegd onder de naam WMO Begeleiding.

WMO Begeleiding individueel

Feitelijk is er geen tekort op Wmo Begeleiding individueel, omdat dit bedrag wegvalt tegen het bedrag op de vorige regel. Vanaf 2023 zijn beiden kostensoorten samengevoegd onder de naam WMO Begeleiding.

Schuldhulpverlening

In 2022 zijn meerdere werkzaamheden intern opgepakt waardoor men minder heeft ingehuurd in 2022.

Individuele voorzieningen Natura Jeugd

Betreft een nabetaling verrekening woonplaatsbeginsel. Uit navraag bij de gemeente Breda blijkt dat deze verrekening is meegenomen in de financiële afrekening niet vrij toegankelijke zorg en terugkomt in de Q4 rapportage. 

Individuele voorzieningen Natura Jeugd

Op basis van de 4e Q-rapportage heeft er een afrekening plaatsgevonden van de niet vrij toegankelijke zorg.  Op het niveau per jeugdhulpvorm zijn er afwijkingen ten opzichte van de bevoorschotte bedragen. De afrekening heeft plaatsgevonden op basis van de daadwerkelijke gedeclareerde zorg van het gebruik in 2022. 

Individuele voorzieningen Natura Jeugd

Individuele voorzieningen Natura Jeugd
Op basis van de 4e Q-rapportage heeft er een afrekening plaatsgevonden van de niet vrij toegankelijke zorg.  Op het niveau per jeugdhulpvorm zijn er afwijkingen ten opzichte van de bevoorschotte bedragen. De afrekening heeft plaatsgevonden op basis van de daadwerkelijke gedeclareerde zorg van het gebruik in 2022.

Individuele voorzieningen Natura Jeugd

Op basis van de 4e Q-rapportage heeft er een afrekening plaatsgevonden van de niet vrij toegankelijke zorg.  Op het niveau per jeugdhulpvorm zijn er afwijkingen ten opzichte van de bevoorschotte bedragen. De afrekening heeft plaatsgevonden op basis van de daadwerkelijke gedeclareerde zorg van het gebruik in 2022.

€  37.000

Veiligheid, jeugdreclassering en opvang jeugd

In 2022 zijn er gelden beschikbaar gesteld voor de doorontwikkeling Jeugdbescherming Brabant. Een deel van deze middelen was bestemd voor tariefaanpassingen. Deze tariefaanpassing is meegenomen in de afrekening niet vrij toegankelijke zorg waardoor deze middelen in deze post resteert.

Veiligheid, jeugdreclassering en opvang jeugd

Op basis van de 4e Q-rapportage heeft er een afrekening plaatsgevonden van de niet vrij toegankelijke zorg.  Op het niveau per jeugdhulpvorm zijn er afwijkingen ten opzichte van de bevoorschotte bedragen. De afrekening heeft plaatsgevonden op basis van de daadwerkelijke gedeclareerde zorg van het gebruik in 2022.

Veiligheid, jeugdreclassering en opvang jeugd

Op basis van de 4e Q-rapportage heeft er een afrekening plaatsgevonden van de niet vrij toegankelijke zorg.  Op het niveau per jeugdhulpvorm zijn er afwijkingen ten opzichte van de bevoorschotte bedragen. De afrekening heeft plaatsgevonden op basis van de daadwerkelijke gedeclareerde zorg van het gebruik in 2022.

Algemene begraafplaatsen

In het laatste kwartaal 2022 is de offerte getekend voor het ruimen van graven. Aannemer kon voor de jaarwisseling de werkzaamheden niet meer uitvoeren. De werkzaamheden worden binnenkort uitgevoerd.  Voorgesteld wordt om € 33.000 over te hevelen naar 2023.

Inburgering en statushouders

Per jaar ontvangen wij vanuit het Rijk een bijdrage voor de inburgeringsvoorzieningen. Deze is gebaseerd op het verwachte aantal inburgeraars wat onder de nieuwe wetgeving valt, en wordt achteraf bijgesteld aan de hand van het daadwerkelijke aantal. Halverwege 2022 hebben we de eerste statushouders die onder deze wetgeving vallen kunnen verwelkomen in onze gemeente. De meeste kosten die wij maken voor de inburgering vinden nog niet plaats in de eerste maanden dat zij hier komen wonen maar zijn verspreid over de inburgeringstermijn van 3 jaar. De middelen die wij overhouden betalen wij terug aan het Rijk. 

Noodopvang Vluchtelingen Oekraïne Hoge Veer expl.

De normvergoeding van de Oekraineregeling is hoger uitgevallen dan verwacht. Het voordeel moet bezien worden in samenhang met de lasten en de mutatie in de reserves en dan is het effect voor het saldo van de jaarrekening budgettair neutraal. 

PW Inkomen

BBZ terugvordering is niet te voorspellen en te begroten. Er zit een grote correctiepost in, die vanuit het Jaarwerk is opgevoerd. De terugbetalingsverplichting 2022 moet nog worden vastgesteld en zal mogelijk deze afwijking nog veranderen.

Bijstand Binnenvaart

Er waren  geen aanvragen of uitkering  Binnenvaart in 2022, dus ook geen terugvordering daarvan.
Het is niet te voorspellen of er een terugvordering komt in een jaar.

Besluit bijstandverlening Zelfstandigen

Terugvorderingen zijn niet te voorspellen en te begroten omdat ze casusafhankelijk zijn.

Besluit bijstandverlening Zelfstandigen

Terugvorderingen zijn niet te voorspellen en te begroten omdat ze casusafhankelijk zijn.

Tozoregeling (Steunregeling Corona)

In 2022 zijn  een aantal vorderingen gecorrigeerd naar aanleiding van bezwaarschriften. Dit was niet begroot.

Tussen begroting en rekening zijn geen te verklaren afwijkingen

Diverse afwijkingen geven een nadelig verschil van € 15.000

Gemeentelijke gebouwen / Historische gebouwen (incl vishal):

Covid heeft ervoor gezorgd dat in 2022 niet veel projecten zijn opgepakt. Gezien de ambitie op het gebied van erfgoed i.c.m. toerisme en recreatie, afgezet tegen het beperkte jaarlijkse budget stelt de portefeuillehouder voor om het restant van 2022 over te hevelen. Op deze manier ontstaat er meer slagkracht om de ambities al in 2023 waar te maken.

Gemeentelijke gebouwen Markt 32-38 Oude Raadhuis:

De BRIM subsidie van Markt 32-38 is terugbetaald in verband met verkoop locatie. Aangezien de BRIM gelden worden gestort in een voorziening heeft een verlaging geen effect op de exploitatie en is budgettair neutraal.

Gemeentelijke gebouwen Markt 32-38 Oude Raadhuis

De BRIM subsidie van Markt 32-38 is terugbetaald in verband met verkoop locatie. Aangezien de BRIM gelden worden gestort in een voorziening heeft een verlaging geen effect op de exploitatie en is budgettairneutraal.

Baten

Uitvoering Wet WOZ en OZB

Voor de uitvoering van de wet Waardering Onroerende zaken is een externe partij ingehuurd. Het budget voor de inhuur op dit taakveld is meegevallen (administratief verantwoording op post taakveld overhead)

Uitvoering Wet WOZ en OZB:

Als iemand het niet eens is met de WOZ waarde dan kan deze een bezwaarschrift indienen. Praktijk is dat voor het indienen van een bezwaarschrift steeds meer zogenaamde "no cure no pay" bureau's worden ingeschakeld. Als de waarde inderdaad te hoog is vastgesteld moet de gemeente proceskosten vergoeden. De proceskostenvergoeding voor de "no cure no pay" bureaus zijn aanzienlijk hoger dan begroot.  

College van Burgemeester en wethouders

Bij de Tussenrapportage was een voordeel op de Voorziening APPA ingeschat  op een voordeel van € 288.000. De effecten van de 12% stijging van de wethouderspensioenen, de actualisatie van de aanspraken  en de hogere rekenrente waarmee gerekend moet worden geeft nog een voordeel van € 121000.

Tussen begroting en rekening zijn geen te verklaren afwijkingen

De voortgang van het saldo van de begroting / rekening wordt gedurende het jaar weergegeven in toevoegingen en onttrekking uit de Vrij Algemene Reserve. Het saldo tekort zoals in de  Turap 2022-3 is berekend zijnde € 30.000 komt administratief tot uitdrukking in dit onderdeel. In de werkelijkheid komt ook de verschuiving tussen de Vrije Algemene Reserve en de Algemene Weerstandsreserve tot uiting. De Algemene Weerstandsreserve kan verlaagd worden met  € 508.000. De Vrije Algemene reserve wordt met hetzelfde bedrag verhoogd en is daarmee budgettair neutraal.

Voor de beoordeling dient dit voordeel te worden beoordeeld in samenhang met het nadeel bij inkomsten van € 544.000. Per saldo derhalve € 88.000 nadelig

Algemene uitgaven en inkomsten/ vergoedingen

Verwacht werd dat de nadeelcompensaties € 50.000 verschuldigd zou zijn. Is niet doorgegaan, derhalve blijft budget over.

Algemene uitgaven en inkomsten/Toe te rekenen uren aan investeringen

In de begroting wordt jaarlijks een bedrag toegerekend aan de voorgenomen investeringen voor dat begrotingsjaar. Deze toerekening is een administratieve compensatie voor Voorbereiding, Administratie en Toezicht (VAT). Afhankelijk van de realisatie van de voorgenomen investeringen wordt in de jaarrekening een afgeleide doorberekend. In de jaarrekening blijkt dat € 44.000 minder aan de gerealiseerde investeringen kan worden toegerekend dan begroot. 

Algemene uitgaven en inkomsten/ stelpost:

In de septembercirculaire van de algemene uitkering 2022 zijn een aantal vergoedingen opgenomen waarvoor nog geen beleid was geformuleerd/vastgesteld. Deze vergoedingen zijn in de Turap 2022-3 vooralsnog gereserveerd. Naar thans blijkt zijn voor een deel van de vergoeding geen extra kosten in 2022 gemaakt en valt de vergoeding vrij. Voor een bedrag van € 215.000 zijn de uitgaven in 29023 voorzien. Vandaar dat wordt voorgesteld om € 215.000 over te hevelen. 

Het bedrag van € 215.000 is opgebouwd uit: € 6.000 Gezond in de Stad, € 100.000 voor het opstellen van het Omgevingsplan en € 109.000 voor de uitvoering van alle betrokken vakgebieden van de Omgevingswet.

Algemene uitgaven en inkomsten/Voorziening Dubieuze debiteuren algemeen en belastingen

Jaarlijks wordt de omvang de voorziening dubieuze debiteuren berekend voor zowel de algemene debiteuren als de belastingdebiteuren. In grote lijnen is de berekening gebaseerd op de inschatting van het risico dat een vordering niet kan worden geïnd. Op basis van de berekening per 31-12-2022 dient de voorziening met € 38.000 te worden opgehoogd.

Reserve I&A:

Een deel van de kosten die betrekking hebben op I&A worden gedekt door een onttrekking uit de bestemmingsreserve I&A. In 2022 zijn de kosten lager dan verwacht. De onttrekking uit de reserve is daardoor ook lager.

De voortgang van het saldo van de begroting / rekening wordt gedurende het jaar weergegeven in toevoegingen en onttrekking uit de Vrij Algemene Reserve. Het saldo tekort vanuit de Turap 2022-3 zijnde € 30.000 komt administratief tot uitdrukking in dit onderdeel. Ook de verrekening van Vrije Algemene Reserve en Algemene Weerstandsreserve komt hier tot uiting.

Voor de beoordeling dient dit nadeel te worden beoordeeld in samenhang met het voordeel bij inkomsten van € 456.000. 

Onroerende Zaakbelastingen eigenaren woningen:

De opbrengst van de Onroerende zaakbelasting is € 52.000 hoger uitgevallen. Deze hogere opbrengst wordt veroorzaakt door een combinatie van waarde-ontwikkeling als gevolg van ontwikkeling WOZ waarde en (ver)nieuwbouw van woningen. Omdat nog niet alle bezwaren tegen de WOZ waarde over 2022 zijn afgehandeld kan het voorkomen dat er in de komende jaren nog een verrekening van de opbrengst over 2022 moet plaatsvinden. 

Onroerende Zaakbelastingen gebruikers en eigenaren Niet woningen

De opbrengst van de OZB niet woningen is lager dan begroot. De lagere opbrengst was verwacht omdat in 2022 de afwikkeling van een jarenlange bezwaarprocedure is afgerond. Door de verlaging van de WOZ waarde van de niet-woning is zowel de opbrengst van de gebruikers als eigenarenheffing lager. 

Hondenbelasting en Precariorechten:

Diverse afwijkingen geven een nadelig verschil van € 19.000

Uitkering gemeentefonds

De afwijkingen op de algemene uitkering zijn toegelicht in het jaarverslag onder algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien.  In de onderstaande tabel zijn de afwijkingen per hoofdonderdeel opgenomen.

In 2022 is als onderdeel van de algemene uitkering een bedrag vooruitontvangen van €  432.000 voor de uitvoering van de energieregeling (bijzondere bijstand € 500,00 per gezin) en € 10.000 voor de uitvoering van de regeling Gezond in de Stad. De uitgaven voor beide regelingen zijn voorzien in begin 2023. Voorgesteld wordt om € 442.000 over te hevelen.

Algemene uitgaven en inkomsten 

De gemeente heeft (alsnog) een Coronavergoeding 2021 ontvangen vanwege de gemiste inkomsten over 2021 als gevolg van de Coronapandemie. Deze opbrengst was als algemene inkomst geraamd, maar is als ontvangen algemene uitkering ontvangen. Vandaar binnen dit taakveld een (administratief) nadeel omdat het voordeel onderdeel is van de algemeen uitkering. 

Algemene uitgaven en inkomsten/Aanmaningen en dwangbevelen

Door vertrek van een medewerker is er een achterstand ontstaan in de bijwerking van de belastingadministratie. Het gaat dan om de juistheid van de adresgegevens van belastingschuldigen en gecorrigeerde aanslagen. Het betreft dan overlijden, vertrekken en verhuizingen en overige mutatiesoorten.  Om die reden is er besloten om de achterstanden eerst bij te werken alvorens het dwanginvorderingsproces te hervatten. 

Algemene uitgaven en inkomsten: Afwikkelingsverschillen voorgaande boekjaren BTW/BCF/SUP

Jaarlijks wordt er door team financiën met ondersteuning van een externe partij een herberekening gemaakt van de door de gemeente verschuldigde of te ontvangen BTW over de diverse taakvelden. Op basis van deze herberekening heeft de gemeente alsnog een verzoek tot terugbetaling teveel betaalde BTW ingediend bij de belastingdienst.

Overhead salarissen ambtelijk apparaat:

In de begroting is een bedrag van € 12.361.000 opgenomen voor de salarissen van het ambtelijk apparaat. In de jaarrekening is € 11.451.000 aan werkelijke salariskosten geregistreerd. Het verschil van  € 910.000 ontstaat door vrijval vanwege vacatures gedurende het jaar. Dit bedrag is ongeveer gelijk aan voorgaande jaren. De vrijval vanwege vacatures heeft in hoofdzaak te maken met de krapte op de arbeidsmarkt. Dit heeft ook indirect effect op het realiseren van bepaalde doelstellingen. In zijn algemeenheid is de spoeling op de arbeidsmarkt dun waardoor het vaak lang duurt voordat vacatures zijn ingevuld en daardoor taken blijven liggen. Hierdoor neemt de werkdruk bij overige medewerkers toe en hebben we hierdoor soms lastige keuzes te maken.
In deze huidige tijd hebben we ook gemerkt dat meerdere medewerkers van de gemeente Geertruidenberg zijn 'gevraagd'  om elders te solliciteren waarbij vaak betere arbeidsvoorwaarden waaronder een hoger salaris en beter doorgroeimogelijkheden werden geboden.

Overhead Personeel van derden vanwege ziekte en vacatures:

Het niet tijdig invullen van vacatures heeft ook effect gehad op het budget inhuur.  Inhuur die rechtstreeks op de taakvelden / projecten kan worden geboekt gaan niet via de overhead. In 2022 is voor € 849.000 aan personeel van derden vanwege ziekte en vacatures ingehuurd.  Omdat een bijdrage uit de Oekraïne vergoedingen is toegerekend (zie baten € 498.000) voor de inzet van eigen personeel is het netto saldo van de inhuur € 575.000

Overhead Personeel algemeen:

De salariskosten vanwege overwerk, inzet flexibele schil waren in 2022 beperkt. 

Overhead Personeel  UWV gelden:

Van het UWV wordt een vergoeding ontvangen ter compensatie wanneer personeel gebruik maakt van bepaalde regelingen. De zogenaamde zwangerschapsvergoeding is hiervan de belangrijkste. Voor 2022 is € 202.000 vergoedingen ontvangen. In voorkomende gevallen is hiervoor extern ingehuurd. Voor de toekomst wordt het realistisch geacht om € 150.000 van deze inkomsten als structureel te beschouwen. 

Overhead ICT:

De afschrijving van investeringen met een 1 jarige looptijd is € 13.000 hoger dan begroot.

Overhead Overig: 

Onder Overhead Overig zijn een groot aantal ramingen opgenomen die op basis van de BBV voorschriften als Overhead aangemerkt moeten worden. Denk hierbij aan Algemene kosten per cluster, Bestuursondersteuning, Algemene personeelskosten, Archief, Facilitair, Voorlichting, ICT, Representatie, het gemeentehuis en de gemeentewerf.

Voor al deze overhead is in de begroting 2022 een bedrag opgenomen van € 2.807.000. In de rekening is hierop € 2.654.000 geboekt. De belangrijkste afwijkingen t.o.v. de ramingen zijn: Invoering Wet Open Overheid € 38.000 V, Algemene advieskosten € 52.000 V, Incidenteel HRM budget € 40.000 V, Arbo Uitvoeringsbudget € 24.000 V, Scholing en opleidingen € 26.000 V, Overige personeelskosten € 36.000 N en Representatiekosten 25 jarig bestaan Geertruidenberg € 17.000 V

Voorgesteld wordt om een bedrag van € 78.000 over te hevelen naar 2023 t.b.v. de uitvoering WOO (€ 38.000) en het dienstverleningsonderzoek wat van 2022 is doorgeschoven naar 2023 (€ 40.000). 

Overhead Personeel:

Vanwege de inspanningen rondom de opvang van Oekrainers is het noodzakelijk geweest om personeel in te huren. Zowel ten tijde van de opvang in de Schattelijn als de opvang in het voormalige Hoge Veer. Enerzijds voor de uitvoering van de opvang en anderzijds zodat de eigen bedrijfsvoering doorgang kon blijven vinden. Hiervoor wordt een bedrag van € 498.000 ten laste van de Rijksvergoedingen Oekraine gebracht. Voor de exploitatie is dit een inkomst.  Vanwege de inschatting dat door de ambtelijke inzet een aanzienlijk deel van de taken/werkzaamheden zijn doorgeschoven wordt voorgesteld om € 250.000 van het resultaat van 2022 te bestemmen voor de inhuur van personeel in 2023 zodat eventuele achterstanden kunnen worden ingehaald.